TEMEL SAĞLIK HİZMETLERİ - Deneme Sınavı - 17

Kalıtım, yaş, cinsiyet ve şeker hastalığı hipertansiyonun değiştirilemez faktörleri arasında iken; şişmanlık, sigara, tuz, stres, hareketsizlik ve fazla alkol değiştirilebilir faktörlerdendir. Bu nedenle doğru cevap “d” seçeneğidir.

Sebebi ne olursa olsun HİPERPİREKSİ ile karşılaşıldığında, ilk aşamada ateşin düşürülmesi için gerekli birtakım uygulamalar yerine getirilmelidir. Hastada gözlemlenen titremenin önlenmesi ateşin düşürülmesi ile mümkündür; aksine hastaya sıcak uygulama yapmak hastanın durumunu kötüleştirebilir. Doğru cevap “b” seçeneğidir.

Sözü edilen semptomlar alt solunum yolu hastalıklarına aittir. Hastanın “Enfeksiyon Hastalıkları” kliniğine başvurması gerekmektedir. Doğru cevap “e” seçeneğidir.

Hipertansiyon tedavisi sırasında ilaçlar kesintisiz ve düzenli alınmalıdır. Tansiyon düştüğü için ilaç kesilmemelidir. İlacın azaltılması veya kesilmesi durumunda tansiyon tekrar yükselebilir. Doğru cevap “b” seçeneğidir.

Koltuk altı, anüs, ağız içi ve kulak içi ateş ölçülebilecek vücut bölgeleridir. Burun içi tercih edilmemektedir. Doğru cevap “c” seçeneğidir.

Soluk aldığımızda göğüs kafesimiz genişler. Diyafram düzleşir. Akciğerlerimize hava girer ve genişler. Soluk verdiğimizde ise tersi olur. Sağlıklı insanda soluk alıp verme sayısı dakikada 12-16'dır. Egzersiz, heyecan, korku ise solunum sıklığını artırır. Doğru cevap “b” seçeneğidir.

Ağız kuruluğu

Avuç terlemesi

Kişilik ve davranış değişiklikleri

Kan Basıncını Ölçerken Yapılan Hatalar

Nabız bize hem kalp hızı hakkında bilgi verirken, hem de kalbin düzenli çalışıp çalışmadığı, yani ritmi hakkında da bilgi verir.

Kalp

Kanda bulunan alyuvar sayısı

Bulaşıcılığa bağlı (enfeksiyon) hastalıkların tamamına yakınında ateş artar. Vücut ısısının yüksek olmasına hipertermi denir. Vücuda girip çoğalan mikroorganizmalar kendileri veya toksinleri ile vücut savunma hücreleri arasındaki savaş sonucu ısı merkezi uyarılır. Bu uyarılma sonucu vücutta ısı üretimi artar, böylece ateş yükselmiş olur.

Tansiyon ölçümü sırasında ölçümü yapılacak kişinin kolundaki kıyafet omza kadar sıyrılmalı ve kıyafetin kolu sıkmamasına özen gösterilmelidir, kolu sıkıyorsa çıkarılmalıdır. Tansiyon aletinin kola sarılan kısmına "manşon" denir. Manşon kalple aynı hizada, dirsek çizgisinin bir-iki parmak üzerinden sarılmalıdır. Kalp hizasının altında olmamalıdır.

Tansiyon ölçümü sırasında manşon şişirilir. Buradaki amaç, manşon içindeki hava basıncının, damarlar içindeki basıncı yenmesidir. Dolayısıyla nabız yada herhangi bir ses alınabilen "sessiz" sahaya ulaşana kadar şişirilir. Manşon yaklaşık 180 mm. Hg'ya kadar şişirilir. Daha sonra yavaş yavaş hava boşaltılmaya başlanır. Bu arada dikkat ve gözler basınç göstergesindedir. Önerilen saniye de 2mm hızla basıncı düşürmektir.

Nabız ölçümü sırasında el bileği, dirsek içi, kasık, şakak, ayak bileği gibi vücut bölgelerinin kullanılmasının nedeni damarların yüzeyel seyrettiği yerler olmaları ve bu noktalarda nabız dalgalarının daha hissedilir olmasıdır.

Hastanın solunumu sayılırken aynı anda derinliği ve düzeni de değerlendirilmelidir. Kişi dinlenmiş ve rahat olmalıdır. Solunumun sayılması içinen uygun zaman nabız değerlendirmesi sonrasıdır. Hastanın radyal (radial) arterinden tutulur. Kolu göğsüne getirilir. Nabız sayılıyor hissini uyandırarak solunum sayılır.

Yemeklerden sonra kan şekeriniz geçici süreliğine normalin üzerine çıkabilir ve kan şekeriniz yediğiniz yemeğin karbonhidrat içeriğine göre ciddi değişkenlik gösterir. Ancak insülin gerekli miktarda salgılanarak, bu yüksekliği düzeltir. Belirli bir süre açlıktan sonra ise kan şekerinizin normal olmaması için bir neden kalmaz. Böylece açlık durumunda ölçülen şeker düzeyinin hem düşük hem yüksek olması anormallik olarak kabul edilir. Kan şekerinin yüksekliği ile giden hastalığa şeker hastalığı (diabetes mellitus) adı verilir.

Ayağa kalkıldığında ortaya çıkan kan basıncı düşmesine ORTOSTATİK veya POSTÜRAL HİPOTANSİYON denilir. Özellikle uzun süre yatmış olan (günlerce, haftalarca) ya da ameliyat ve kaza sonrası kişilerin ayağa kaldırılması sonrasında ortostatik hipotansiyon nedeniyle kişi baş dönmesi, bulantı yaşayabilir, bilincini kaybedebilir (bayılma/senkop); O nedenle bu gibi kişiler yataktan yavaş yavaş kaldırılır.