TEMEL SAĞLIK HİZMETLERİ - Deneme Sınavı - 22

Yatağa gitmeden hemen önce egzersiz yapmak ve akşam kahve ya da çay gibi kafeinli gıda almak, uyku hijyeni için yapılmaması gerekenler arasında sayılmaktadır. Dolayısıyla III ve IV hariç diğerleri doğrudur.

Braham tarafından geliştirilen stresle başa çıkma yolu DKBY modelidir; D: değiştir, K: kabul et, B: boş ver, Y: yaşam tarzını yönet şeklindedir.

Erişkinlerde BKİ’ye göre vücut ağırlığının değerlendirilmesi aşağıdaki gibi değerlendirilir:
19.9 ve altı : Zayıf
20.0-24.9 : Normal
25.0-29.9 : Hafif şişman
30 ve üzeri : Şişman (Obez)

Mutluluk, ruhi doyum, boş zamanın değerlendirilmesi ve para kazanmaya yönelik olmayan işlerle uğraşması, yani hobileri olması ruhsal dinlenme için gereklidir. Ruhsal yapıyı bozan ve sosyal çevreden yansıyan olayla başa çıkabilmek için, dinlenmeyi sağlayacak etkinliklere katılmak gerekmektedir. Ruhsal dinlenme, stres yönetimi, çevre değiştirme, boş zamanları değerlendirme ve çalışma hayatını iyileştirmeyi kapsamaktadır.

Yaşlıda beslenme yetersizliğine neden olabilen risk faktörleri şunlardır: Sosyoekonomik ve çevresel faktörler, Psikolojik bozukluklar, Kronik hastalıklar, Diş kaybı ve ağızda ağrı.

Sağlık, yalnızca hastalık ya da sakatlığın olmayışı değil bedenen, ruhen ve sosyal yönden tam bir iyilik hâlidir. Günümüzde sağlığa zarar verecek ortamlardan korunmak için yapılacak uygulamalar ve alınan temizlik önlemlerinin tümü hijyen olarak tanımlanır. Hijyenin sözcük anlamı sağlık bilimi demektir.

Beslenme durumunun değerlendirilmesinde en pratik olanı boy ve ağırlık ölçümlerinin elde edilmesi ile boya göre ağırlığın saptanmasıdır. Bunun için beden kitle indeksi (BKİ) kullanılır. BKİ’nin yaşam boyu 20.0–24.9 arasında tutulması yeterli ve dengeli beslenmenin göstergesidir. Aşırı zayıflık ve şişmanlık ölüm riskini arttırır. Yaş ilerledikçe doğal olarak BKİ’de belirli bir artış olur.

Braham tarafından geliştirilen stresle başa çıkma yolu DKBY modelidir; D: değiştir, K: kabul et, B: boş ver, Y: yaşam tarzını yönet şeklindedir.

Her ülke kendi aşılama programını kendisi hastalık ve ölüm nedenlerine, ekonomik koşullarına, toplumun gereksinimlerine, vb. göre belirler. Bu programlar belirlenirken bir aşının programa alınması için tedavi ettiği hastalığın ülke açısından önemli ve öncelikli olması, aşı uygulamasının hastalığın çözümüne katkı sağlaması, aşının ekonomik açıdan uygulanabilir olması ve toplum tarafından kabul görmesi önemli gerekçelerdir. Aşının uygulama şekli ise bu gerekçeler arasında yer almaz.

Faaliyet alanı olarak temel sağlık hizmeti denildiğinde aşağıdaki konular anlaşılır: • Halkın sağlık eğitimi • Yeterli ve dengeli beslenme • Temiz suya ulaşabilme • Ana çocuk sağlığı ve aile planlaması hizmetleri • Bulaşıcı hastalıklara karşı bağışıklama • Endemik hastalıkların kontrolü • Sık görülen hastalıkların tedavisi • Temel ilaçların sağlanması

Bağışıklık sisteminin çok zayıflamasına neden olan kimi durumlarda aşı yapılmasında sakınca olabilmektedir. Diğer seçeneklerde yer alan durumlar ise aşı yapılmasına engel olmayan ancak toplum tarafından yanlış bilinen durumlardır.

Kas içi: Difteri aşısının yapılma yöntemidir.

Temel Sağlık Hizmeti kavramı ilk kez Kazakistan’ın başkenti olan Alma Ata’da 1978 yılında Alma Ata Bildirgesinde her bireye götürülmesi gereken esas sağlık hizmeti olarak tanımlanmıştır. Bu kavram çağdaş halk sağlığı yaklaşımıyla paralel bir bakış açısı içerisindedir.

Ağız yoluyla: Canlı çocuk felci aşısının yapılma yöntemidir.

Ateşin 38,5 dereceden yüksek değil düşük olduğu üst solunum yolu hastalıkları aşı olmasına engel değildir.