TEMEL SAĞLIK VE HASTALIK BİLGİSİ - Deneme Sınavı - 11

En Sık Görülen CYBH Etkenleri
• Bakteriler:
• Gonore
• Klamidya Trokomatis
• Sifiliz
• Şankroid
• Granuloma inguinale
• Gardnerella vajinalis

• Virüsler:
• Genital Herpes Simpleks Virüsü (HSV)
• Cytomegalo virüs (CMV)
• Hepatit B

• Hepatit C
• Human Immunodeficiency Virus (HIV)/Acquired Immunodeficiency Syndrome
(AIDS)
• Human Papilloma Virüsü (HPV)

Hepatit C bir virüs olduğu için doğru cevap B seçeneğidir.

Gelişmiş ülkelerde genital ülserlerin en sık nedeni genital herpestir. Genital herpes tekrarlayan ve tedavisi olmayan bir hastalıktır. Etken virüsün HSV-1 ve HSV-2 olmak üzere iki tipi vardır. Genital herpes %90 oranında HSV-2 ile meydana gelmektedir. HSV 1 ise genelde birçoğumuzda da zaman zaman çıkabildiği gibi ağız ve dudak çevresinde görülen uçuklara neden olurlar.

Buna göre doğru cevap C seçeneğidir.

AIDS Belirtileri: Korunmasız ve CYBH için riskli grupta kabul edilen kişilerle cinsel ilişki sonucu 2-6 hafta içerisinde hafif bir soğuk algınlığı, hafif grip belirtileri görülür. Ateş yükselebilir, değişik bölgelerde ve özellikle boyun ve boğaz çevresinde LAP’lar görülebilir. Bunlara kas ağrıları, baş ağrısı, 1 aydan fazla süren ishal, bulantı, rejim dışı %10’dan fazla ağırlık kaybı gibi yakınmalar eklenir. Bundan sonra 7-10 yıllık belirtisiz (asemptomatik) dönem gelir. Ardından normal bir insanda normalde görülmeyen mantar ve virüs enfeksiyonları, bazı kanserler, deride renk değişikliği ve kaşıntılar, kaslarda güçsüzlük gibi daha ağır belirtiler görülür. Buna göre doğru cevap A seçeneğidir.

Dünyada,doğurganlığın tamamlanmadığı süre, yani menopoza girme yaşı (âdet-menstruel kanamaların sona ermesi) ise yine benzer
şekilde farklılıklar göstermekle birlikte 49 yaş olarak kabul edilir. Buna göre doğru cevap C seçeneğidir.

Anne ölümü nedenleri:
1. Doğrudan Nedenler
• Kanama (%25)
• Enfeksiyon (%15)
• Düşük (%13)
• Toksemi (%12)
• Engellenmiş Eylem (%8)
2. Dolaylı Nedenler (%8)

Buna göre doğru cevap D seçeneğidir.

Yenidoğanda işitme testleri doğumdan sonra hastaneden taburcu olmadan önce yapılır. İdeali doğumdan sonraki ilk 12 saat içinde yapılmasıdır.

Buna göre doğru cevap B seçeneğidir.

Anne sütünde bebeğin gereksinim duyduğu miktarda su yeterince vardır.

A, D, E, K, B9 ve B12 vitaminleri bulunur. (C vitamini bulunmaz.)

Anne sütünün karbonhidratlarının büyük kısmı, laktozdan oluşur.

Anne sütü emzirilmeye başladığındaki içeriği ile emzirmenin orta ve sonlarına doğru bileşimi değişir.

Anne sütü, çocuk neye gereksinim duyuyorsa ona göre salgılanır.

Buna göre doğru cevap E seçeneğidir.

T. C. Sağlık Bakanlığı Genişletilmiş Bağışıklama Programı Kapsamında Uygulanan Ulusal Aşı Takvimi'ne (2019) göre  ilk dozu 12. ayda  ve pekiştirme dozu İÖÖ 1. sınıfta yapılan aşı KKK (Kızamık Kızamıkçık Kabakulak) dır. Buna göre doğru cevap C seçeneğidir.

Hepatit B Aşısı Cinsel yolla, kan ve enfekte vücut sıvıları ile bulaşabilen; karaciğerde yetmezliğe, siroz ve kansere neden olan Hepatit B virusuna karşı geliştirilen; rekombinant DNA teknolojisi ile üretilen ölü (inaktif) bir aşıdır. Kas içine (intramuskuler: IM) uygulanır. Takvimizde 0 (doğduğunda), 1. ve 6. ayların bitiminde uygulanmaktadır. Buna göre doğru cevap E seçeneğidir.

Dünya Sağlık Örgütüne göre 65 yaş ve üzeri insanlar yaşlı olarak tanımlanmaktadır.
• 65 - 74 yaş Genç Yaşlı,
• 75 - 84 yaş Orta Yaşlı,
• 85 üzeri yaş, İleri Yaşlı (ihtiyarlık) olarak sınıflandırılmaktadır.

Dünya Sağlık Örgütüne göre 65 yaş ve üzeri insanlar yaşlı olarak tanımlanmaktadır.
• 65 - 74 yaş Genç Yaşlı,
• 75 - 84 yaş Orta Yaşlı,
• 85 üzeri yaş, İleri Yaşlı (ihtiyarlık) olarak sınıflandırılmaktadır.

Akomodasyon, lensin uyum gücü; presbiakuzi, yaşlılığa bağlı işitme kaybı; osteoporozis, kemik erimesi; akciğer zarı iltihabı ise pnömoni olarak adlandırılır. Akciğerin bir kısmının ya da akciğerlerden birinin tümüyle büzüşerek genişleyememesi ve fonksiyonunu yitirmesine ise atelektazi denir.

Presbiyopi yaşlı  gözü; presbiakuzi yaşlılığa bağlı işitme kayıpları; osteoartrit kireçlenme; atelektazi, akciğerin bir kısmının ya da akciğerlerden birinin tümüyle büzüşerek genişleyememesi ve fonksiyonunu yitirmesidir. Gözün lens şeffaflığı azalmasına ise katarakt adı verilir.

Yaşlılıkta üreme ve boşaltım sistemi fonksiyonlarında ve/veya etkinliklerinde gerilemeler meydana gelir. İdrar kaçırma gibi problemler yaşanabilir. Bu durum genito–üriner sistemi ilgilendiren bir sorundur.

Kalıtım, kemik kuvvetini artıran aktivitelerde azalma, hormonal değişiklikler, beslenme yetersizlikleri, kalsiyum emiliminde azalma ve yaşlanmayla birlikte kemik yapım hızını aşan kemik erimesi (kemiklerden kalsiyumun kana geçimi) kemik kaybının sebepleri arasındadır.

Yaşlandıkça deri kırışıklığı artar ve deri elastikiyeti azalır. Yaşlı derisinin soğuğa duyarlılığı artar.

Kan pıhtılaşmasını önleyen (antikoagülant) ilaç almak zorunda kalmak, deride morarmalarda artış ve kanamalı kazalarda kanamanın uzamasına yol açabilir.

Geçen zaman ve çekilen çile teorisine göre; vücut ve onu oluşturan hücreler kullanıla kullanıla, hele birde özensiz kullanılırsa daha hızla bozularak devre dışı kalmaktadır. Karaciğer, böbrekler, deri gibi organlar özellikle vücuda alınan maddelerin atıkları (toksinleri) tarafından yıpratılmaktadır. Vücuda alınan kontrollü (yararlı) veya daha kötüsü kontrolsüz (yararsız) her şey besin maddesi bile olsa vücuda faydası olmayan atıklar üretir. Vücuda alınan her ekstra yük ve onun atıkları, organ sistemlerimizin yıpranma seviyesini yükseltir. Aşırı ve rafine şeker, yağ, un, tuz, kafein, alkol ve nikotin tüketimi, güneşin zararlı ultraviyole ışınları, vücut yaralanmaları, diğer fiziksel ve duygusal stresler vücut yapılarını yıpratarak yaşlanmalarına neden olmaktadırlar.

Vücudun hareket hâlinde olduğu ve daha fazla enerji gerektiren her şey fiziksel aktivitedir. Örneğin; ev işleri, bahçe işleri, çarşı-pazar işleri gibi. Diğer yandan, egzersiz özel olarak planlanıp, yapılandırılmış düzenli ve tekrarlı fiziksel aktivitelerdir. Örneğin; pilates, yoga,
aerobik ya da kuvvet egzersizleri gibi

Üreme sağlığının amaçları: