TEMEL VETERİNER ANATOMİ - Deneme Sınavı - 12

Cranium viscerale, baş iskeletinin tat alma, görme, koklama gibi duyu organları ile sindirim ve solunum sistemlerinin başlangıcını barındıran kısmıdır. Bu bölgede orbital, nasal ve oral bölgeler bulunur.

Şakak kemiği kafatasında ön/yüz tarafında bulunmasına rağmen beyni çevreleyen yapıya dahildir ve bu yüzden cranium cerebrale bölümünde yer alır. Diğer şıklarda bulunan kemikler, cranium viscerale bölümünde bulunan kemiklerdir.

Ardışık omurların arasında bulunan ve omurganın hareketine olanak tanıyan omurlararası disklere discus intervertebralis adı verilir. "Vertebra" nın omur, "inter" in ara ve "discus" un diskler olarak Türkçeleştirilebileceğinden hareketle, kavramın hatırlanması daha kolay hale getirilebilir.

Atlar, şıklar arasında bulunan diğer hayvanlardan daha fazla sırt omuruna sahiptir. Sığır, koyun, keçi ve köpeklerde 13 sırt omuru bulunmasına rağmen atlarda 18 adet sırt omuru bulunur. Bu, atların daha uygun bir binek hayvanı olmasında önemli bir etkendir.

Ön bacak iskeletinde en üst tarafta bulunan kemik, kürek kemiği (scapula) olup kas bağlantısını da sağlar.

Diz, dirsek, bilek ve parmak kemikleri hareketli eklem kemikleridir. Bu eklemler kadar hareket kabiliyeti olmamakla birlikte sınırlı hareket kapasitesi olan omurga gibi kemikler ise az hareketli eklemlerdir. Oysa kafatası kemiği, testere benzeri uçların birbirine geçerek kalıcı olarak bağlandığı ve hareket yetisi olmayan bir kemik türüdür.

Flexor kaslar, eklemin iç açısını küçülterek bükülmesini sağlar. Doğru cevap C seçeneğidir.

A, B, C ve E seçeneklerindeki kaslar dudak, yanak ve göz çevresinde bulunan kaslardandır, fakat musculus temporalis, bu grupta değildir. Bu kas, çiğneme kasları grubuna dahildir. Bu sebeple sorunun cevabı D seçeneğidir.

Musculus brachiocephalicus, kol kemiğinin ortası düzeyinden çıkar. Boyunun yan tarafında başa doğru ilerleyerek hayvan türlerine göre şakak kemiğine, ard kafa kemiğine veya ense bandına tutunur. Musculus brachiocephalicus’un üzerinde, omuz bölgesi yakınında, köprücük kemiğinin kalıntısı olduğu kabul edilen beyaz bir hat bulunur. Bu, intersectio clavicularis olarak adlandırılır. Doğru cevap A seçeneğidir.

Musculus serratus ventralis cervicis, boyun tarafında bulunan bir kastır ve göğüs tarafında kaburgalara (costa) yaslanan parçasıyla (musculus serratus ventralis thoracis) birlikte ön bacağın gövdeye bağlanmasında birinci derecede görev üstlenir. Bu kas bir ucuyla boyun omurlarına, diğer ucuyla ise kürek kemiğine tutunur. Doğru cevap B seçeneğinde verilmiştir.

Diaphragma, göğüs boşluğu (cavum pectoris, cavum thoracis) ile karın boşluğunu (cavum abdominis) birbirinden ayıran, göğüs boşluğuna doğru kubbelenmiş (dışbükey), kaslar ve onların uzantısı kiriş (tendo) ve yassı kirişlerden (aponeurosis) oluşmuş bir bölmedir. Doğru cevap D seçeneğidir.

Musculus obliquus externus abdominis; dışta yer alan, lif­leri çapraz seyirli karın kasıdır. Karın kaslarının en yüzlek ve yüzeyi en geniş olanıdır. Doğru cevap D seçeneğinde verilmiştir.

Musculus supraspinatus, kürek kemiğinin dış yüzü önünde bulunan çukura (fossa supraspinata) yerleşmiş, kuvvetli bir kastır. Bulunduğu bölgede kürek kemiğinden başlangıç alır. Doğru cevap C seçeneğidir.

Musculus extensor carpi ulnaris, bilek ekleminin ve ön ayağın açıcı (extensor) ve bükücü (flexor) kaslarındandır. Bu kas, bilek eklemini at ve sığırda büker, köpek ve domuzda ise açar. Doğru cevap A seçeneğinde verilmiştir.

Musculus gluteus superficialis, geviş getirenlerde, musculus biceps femoris isimli kasla birleşerek, musculus glutoebiceps’i oluşturur. Hayvan türlerine göre değişmekle birlikte, kalça kemiğinden, sağrı kemiğinden ve kuyruk omurlarından çıkar. Uyluk kemiğinde sonlanır. Etçillerde kalça eklemini açar ve bacağı geriye doğru çeker. Diğer türlerde kalça eklemini büker. Doğru cevap E seçeneğidir.

Uyluğun iç yüzündeki kaslar oldukça kuvvetli yapıdadır ve kalça eklemini bükmekle birlikte, asıl olarak arka bacağı içe çekme (adduction) vazifesi görürler. Bu kaslar musculus sartorius (terzi kası), musculus gracilis, musculus pectineus ve musculus adductor’dur. C seçeneğinde verilen musculus semitendinosus ise bu gruba ait olmamakla birlikte uyluğun yan ve arka tarafındaki kaslardan birisi olduğundan sorunun cevabı bu seçenektir.

Myologia, Grekçe kas bilimi anlamına gelir. Ancak latince “musculus” kelimesi kas demektir ve kaslar isimlendirilirken bu terimden yararlanılır.

İskelet kasları kırmızı renklidir, enine çizgilidir, çok çekirdeklidir ve isteğe bağlı olarak çalışırlar.

Evcil memeli hayvanların vücudunda 200 - 250 adet çift, birkaç adet de tek kas bulunur.

Çiğneme Kasları (Musculi masticatores):

a) Musculus masseter

b) Musculus temporalis

c) Musculi pterygoidei

d) Musculus digastricus