TEMEL YANGIN GÜVENLİĞİ - Deneme Sınavı - 5

Çeliğin akma sınırı 400 oC civarında emniyet gerilmeleri mertebesine düşer. Çekme dayanımı da başlangıçta 150~300 oC bölgesinde biraz arttıktan sonra, daha yüksek sıcaklıklarda hızla azalır ve yangınlarda kolayca erişilen 600 oC sıcaklığında emniyet gerilmesinin altına düşer.

Kütlesel yalıtım: Çelik taşıyıcı elemanların beton, tuğla vb. malzemelerle çerçevelenmesi veya doldurulması yöntemidir. Çelik elemanların kesit şekillerine göre beton, çelik elemanın içine veya dışına uygulanabilir. Uygulandığı elemanın üzerinde ısısal dağıtım yaparak, taşıyıcı elemanın kritik sıcaklığa ulaşmasını engeller ve diğer dış etkilere karşı koruma sağlar. Ancak betona gömme yöntemi hafif beton kullanılsa bile yapıyı ağırlaştırmaktadır.

Yüksek binalarda çöp, haberleşme, evrak ve teknik donanım gibi düşey tesisat şaft ve baca duvarlarının yangına en az 120 dakika ve üzerlerindeki kapakların en az 90 dakika dayanıklı ve duman sızdırmaz olması gerekir.

Orta tehlike 4 YAPI TİPLERİ: Mum ve balmumu fabrikaları, Kibrit fabrikaları, Boyahaneler, Alkol damıtma, Sinemalar, Tiyatrolar, Atık kâğıt işletmeleri, Sergi salonları, Pamuk iplikhanesi, Odun talaşı fabrikaları vs.

Yüksek tehlike 2 YAPI TİPLERİ: Aydınlatma fişeği fabrikaları, Plastik köpük ve sünger imalathaneleri, lastik köpük eşyaları, Katran damıtma, Otobüs ambarı, yüklü kamyonlar ve vagonlar, Otobüsler, yüksüz kamyonlar ve demir yolu vagonları için depolar.

Çelik taşıyıcı elemanların beton, tuğla vb. malzemelerle çerçevelenmesi veya doldurulması yöntemine Kütlesel yalıtım denir.

Yapı elemanlarının yangın direncinin belirlenmesi için kullanılan ve dakika cinsinden ifade edilen üç temel kriter vardır:
• Yük taşıma kapasitesi (Load-bearing Criterion) (R): Yıkılmaya veya aşırı eğilmeye dayanım 
• Bütünlük (Integrity) (E):Elemanın sıcak gaz ve alev geçirmezlik dayanımı 
• Yalıtım (Insulation) (I):Aleve maruz kalan yüzeydeki yoğun sıcaklık artışına karşı dayanım

TS 9935’e göre yangın dayanımları açısından yapılar dört gruba ayrılmıştır:

Yapı Elemanlarının Yangına Dayanım Sembolleri

 

Yapı elemanlarının yangın direncinin belirlenmesi için kullanılan ve dakika cinsinden ifade edilen üç temel kriter vardır:
• Yük taşıma kapasitesi (R): Yıkılmaya veya aşırı eğilmeye dayanım. 
• Bütünlük (Integrity) (E): Elemanın sıcak gaz ve alev geçirmezlik dayanımı
• Yalıtım (Insulation) (I): Aleve maruz kalan yüzeydeki yoğun sıcaklık artışına karşı dayanım.

Yapı elemanlarının yangın direncinin belirlenmesi için kullanılan ve dakika cinsinden ifade edilen üç temel kriter vardır:
• Yük taşıma kapasitesi (R): Yıkılmaya veya aşırı eğilmeye dayanım. 
• Bütünlük (Integrity) (E): Elemanın sıcak gaz ve alev geçirmezlik dayanımı
• Yalıtım (Insulation) (I): Aleve maruz kalan yüzeydeki yoğun sıcaklık artışına karşı dayanım.

Bina kullanım sınıfları ve örnek bina tiplerine göre yüksek tehlikeli yerler; Parlayıcı ve patlayıcı gazlarla ilgili yerler , Patlayıcı maddelerle ilgili yerler , Yanıcı sıvılarla ilgili yerler

Geleneksel dış cephe sistemlerinde kullanılacak malzeme ve sis­temler için gereken koşullar arasında; bina yüksekliği 6,5 metreden fazla, ancak 28,5 metreden az olan binalarda pencere ve buna benzer boşlukların yanlarında en az 15 cm, üst kısımlarında en az 30 cm A1 sınıfı yangın bariyeri kullanılması yer almaktadır. Doğru cevap E’dir.

Orta derecede yangın yüküne ve yanabilirliğe sahip yanıcı malzemelerin bulunduğu yerler orta tehlike sınıfı olarak adlandırılır.Fırınlar orta tehlike sınıfında yer alır.

Asansörler yangına en az 60 dakika dayanıklı malzemelerden inşa edilmelidir. Aynı kuyu içinde 3’ten fazla asansör kabini düzenlenmemeli ve asansör kapıları, yangın merdiven yuvasına açılmamalıdır. Asansörlerde yağmurlama sistemive mekanik duman tahliye sistemi zorunluluğu yoktur.

TS 9935’e göre Tip I, yanmayan malzemelerdir. Tip I-445 ve Tip I-332 olmak üzere iki tipi vardır. Bu alt sınıflandırmada kullanılan rakamlardan ilki dış taşıyıcı duvarların yangına dayanıklılık süresini, ikincisi taşıyıcı sistem elemanlarının (kolonlar ve kirişler gibi) yangına dayanıklılık sürelerini ve üçüncü rakam ise 94döşeme yapısının yangına dayanıklılık süresini göstermektedir.

Lütfen ders kitabından tablo 5.1'i inceleyiniz.

Otoparklar depolama amaçlı binalar grubuna girmektedir.

Lütfen ders kitabından tablo 5.2'yi inceleyiniz.