TEMEL ZOOTEKNİK - Deneme Sınavı - 16

Kanatlı dışındaki hayvan varlığı arasında sayı bakımından sığırlar ilk sırada yer almakta olup, bunu koyun, keçi, domuz ve manda izlemektedir.

FAO 2012 verilerine göre Hindistan 218 milyon baş hayvan ile en zengin sığır sayısına sahip ülkedir.

Dünya’daki toplam et üretimi içinde hayvan türlerinin payları incelendiğinde domuzlar %36 pay ile (109 milyon ton) ilk sırada yer almaktadır.

Türkiye’de yetiştirilen büyükbaş ve küçükbaş hayvanlar arasında en çok sayıya koyunlar sahiptir. Bunu sırasıyla sığırlar, keçiler ve mandalar izlemektedir. Hayvan varlığının %55’ini koyun, %28’ini sığır, %17 ini keçi ve %0.2’sini manda oluşturmaktadır.

Ülkemizde, Akkaraman, Morkaraman, Dağlıç, Kıvırcık, Sakız, Merinos, Karayaka, Karagül, İvesi, Bafra, Malya, Acıpayam ve Tahirova koyun ırkları yetiştirilmektedir. Siyah-beyaz alaca (Holstein) bir sığır ırkıdır.

Koyunların azalma nedenleri arasında mera alanlarının tahrip edilerek giderek azalması, Güney ve Doğu Anadolu’daki terör olayları ve koyun yetiştiriciliğinin yeterince teşvik edilmemesi sayılır.

Yetişkin bir insanın dengeli olarak beslenebilmesi için aldığı besinler düşünüldüğünde günlük alması gereken protein miktarı 75-80 gram olup, bunun %30-35i hayvansal kaynaklı olması gerekir.

Bitki kökenli besinler genel olarak karbonhidratlarca zengin ve proteince fakirdir.

Keçi ve sığır gibi türlerde generasyon süresi yaklaşık 5 yıl olarak tanımlamak mümkündür. Tavukta ise bu süre 1 yıldır.

Genel kanı evciltmenin başlangıcının taş devrinde olduğu yönündedir. İnsanlar bu dönemde avlanarak karınlarını doyururlarken bitki ve yaralı hayvan yavrularını bulundukları ortamlara taşımışlardır.

Tavşanın evciltilmesi M.S. 1600 yılarında Avrupada olmuştur.

Türlerin vücut büyüklükleri artmamış; aksine azalmıştır. Daha küçük yapılı hale gelmişlerdir.

Çift tırnaklılar takımına giren evcil hayvan türleri sığır, zebu, manda, gayal, banteng, yak, ren geyiği, deve, lama, alpaka, koyun, keçi ve domuzdur. Tek tırnaklılar takımında at ve eşek türleri bulunur.

Rodentia, plasentalı memeliler alt sınıfına dahil kemiriciler takımıdır.

Ağırlık, fizyolojik ırk özelliklerinden biridir. Diğer seçeneklerdeki örnekler, morfolojik ırk özelliklerine örnek teşkil ederler.

Kültür ırkı sığırlar içerisinde en yoğun yetiştiriciliği yapılanlar Holstein, İsviçre Esmeri ve Jersey ırklarıdır. Holstein ırkı daha çok Marmara, Ege ve Akdeniz bölgelerinde yetiştirilirken; İsviçre Esmeri daha çok İç, Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgelerinde; Jersey ırkı ise daha çok Karadeniz bölgesinde yetiştirilmektedir.

Evciltme temel olarak yabani yapıdaki hayvan ve bitkilerin insanların kendi amaçları
doğrultusunda ve kontrolünde kullanılması olarak ifade edilir

Evciltmenin günümüzden
yaklaşık 15 bin yıl önce başladığı tahmin edilmektedir.

Bitkilerin
evciltilmesi ilk olarak Asya kıtasında gerçekleşmiştir.

Koyun, keçi ve sığır gibi türlerde generasyon
süresini yaklaşık 5 yıl olarak tanımlamak mümkündür.