TİBBİ CİHAZ VE MALZEMELER - Deneme Sınavı - 14

Kurum içi/tedarikçi raporlarının incelenmesi, teknoloji değerlendirme aşamasındadır. Tekliflerin toplanması, tedarik aşamasındadır. Kurulum yerinin hazırlanması, kurulum aşamasındadır. Muayene ve kabul testleri işletmeye alma aşamasındadır. İş planının geliştirilmesi planlama ve ihtiyaç analizi aşamasındadır. Doğru cevap E'dir.

Bir tıbbi cihazın bütünsel takibini yapabilmek için gerekli olan temel bilgiler şunlardır:
• Ulusal veya uluslararası standartlarda oluşturulmuş ortak terminolojiyi ifade eden adlandırma,
• Kullanıldığı klinik branş,
• Sağlık tesisi içerisinde kullanım yeri ve zimmetlenen kullanıcı bilgisi,
• Üretim tarihi ve sağlık tesisinde faaliyetebaşladığı edinme tarihi,
• Cihazın marka ve model bilgisi,
• Barkod, seri ve lot/parti numarası
• Cihazın satın alımı sırasında sözleşmede belirtilen garanti süresi,
• Cihazın çalışma durumu (aktif, pasif, arızalı),
• Kullanıldığı sektöre ve kullanıldığı saha büyüklüğüne göre takibinin sağlanacağı benzersiz kod.

Buna göre doğru cevap D'dir.

A, B, C ve D şıklarında yer alan bilgiler doğrudur. Maliyet ve boyut olarak pasif RFID aktif RFID’ye göre daha düşük değerlere sahiptir. E şıkkında yer alan bilgi yanlıştır. Doğru cevap E'dir.

Defibrilatör elektirik akımı ile kontrollü olarak kalp üzerine etki ederek elektroşok yapılmasını sağlayan bir cihazdır. Hayatı tehdit eden kardiyak ritim bozukluğu, nabızsız ventriküler taşikardi ve ventriküler fibrilasyon tedavisi ile çalışması yeni durmuş kalbin tekrar çalışması için kullanılır. Elektrik enerjisi şok hâlinde verildiği takdirde kalp dışarıdan uyarılmış olur ve kasılır. Bu şekilde uyarılmış kalp durmuşsa yeniden çalışmaya başlar. Doğru cevap E'dir.

Solunumu duran ya da solunumu yetersiz olan hastaların solunumu güvenlik altına almak veya solunumu kontrol etmek amacıyla solunum desteği için endotrakeal tüpün Trakea içine yerleştirilmesi gerektiğinde Laringoskop ihtiyacı doğar. Laringoskop endotrakeal tüpün Trakeaya yerleştirilmesi yani endotrakeal entübasyon için kullanılır. Doğru cevap A'dır.

Elektrokardiyograf cihazı; kalpte meydana gelen elektriksel faaliyetin dolayısıyla kalp kası ile ileti sisteminin durumunu kaydetmeye yarayan cihazdır. Kâğıt üzerindeki kayıta da elektrokardiyogram denir. Kalple ilgili herhangi bir problem düşünülen tüm hastalarda elektrokardiyogram (EKG) yapılması gereklidir. Doğru cevap D'dir.

Kemiklerin medüller kavitesine infüzyon vermek amacıyla kullanılan cihaza intraosseoz tabanca denir ve iğnelerle birlikte kullanılır. Kemik içine verilen ilaç veya sıvı medüller kaviteden venöz sisteme katılır. Doğru cevap A'dır.

A, B, C ve E şıklarındaki bilgiler doğrudur. Solunum güçlüğü çeken hastalarda arteriyel kandaki parsiyel oksijen basıncını artırmak gerektiği durumlar ile dolaşım yetmezliği, miyokart enfarktüsü, yanık, travma, sepsis gibi genel durumu ağır hastalarda hücrelerin oksijen ihtiyacını karşılamak üzere kullanılır. D şıkkındaki bilgi yanlıştır. Doğru cevap D'dir.

Ambu el yardımı ile sıkıştırılmak sureti ile içindeki havayı akciğere gönderebilen yapay solunum cihazıdır. Ambu cihazı, zor solunum yapan veya solunumu durmuş olan hastalara yapay solunum yaptırmak amacıyla el gücü ile kullanılır. Doğru cevap A'dır.

A, C, D ve E şıklarındaki bilgiler doğrudur. Diyafram manşonun altına sıkıştırılırsa ölçümler hatalı sonuç verir. B şıkkında yer alan bilgi yanlıştır. Doğru cevap B'dir.

Neil Robertson sedye, dayanıklı brandadan yapılmıştır ve içerisinde omurga tahtası bulunan sedyedir. Sırıkları değişik materyalden yapılabilir. Sedyenin baş ve ayak tarafında taşıma halkaları vardır. Bu halkadan çekme halatları geçirilir. Askı aparatları ile yatay asarak taşıma, dikey asarak taşıma gibi geniş kullanım alanına sahip yaralıyı etkili bir şekilde hareketsiz ve ilk yardıma en uygun konumda sabitleyen geniş kullanım alanına sahip bir sedyedir. Doğru cevap D'dir.

Kan şekeri ölçümünde lazım olacak malzemeler kan şekeri ölçüm cihazı, parmağı delecek lanset veya iğne, test strip kutusu ve alkollü pamuktur. Delinecek olan parmak alkollü pamukla silinir ve alkolün kuruması beklenir. Parmak lanset veya iğne ile delindikten sonra bir damla kan strip üzerine damlatılır. Strip kan damlası değdirildiğinde kanı absorbe eder. Cihaz açma kapama tuşuna basılarak açılarak test stribi cihaza uygun şekilde yerleştirilir ve sonuç vermesi beklenir. Birkaç saniye sonra sonuç cihazın ekranından okunur ve işlem tamamlanır. Aspiratör şeker ölçümünde kullanılmaz. Doğru cevap E'dir.

Monitör, temel olarak kalp aktivitesini yani kalp ritmini ve ST segmentini takip etmek gerektiğinde kaydetmek amacıyla kullanılan bir cihazdır. Bu cihazların kan basıncını ölçen oksijen saturasyonunu ölçen, vücut sıcaklığını ölçen gelişmiş şekilleri de mevcuttur. Temel olarak kan dolaşımı kontrolü monitör ile yapılır. Hastanın kan dolaşımında sorun olup olmadığını anlamak için hastayı mönitörize etmek şarttır. Kalp aktivitesinin olup olmadığının tespiti ile kalp ritminde değişiklikler olup olmadığının ve fibrilasyon teşhisinde kullanılır. Doğru cevap A'dır.

Shortlife ve Blois ise biyomedikal bilişim ifadesini tercih etmekle birlikte, bunu toplum sağlığı bilişimi, klinik bilişim, görüntüleme bilişimi ve biyobilişim olmak üzere dört alt başlıkta incelemiştir. Toplum sağlığı bilişiminde merkezde toplum yer almaktadır, klinik bilişimde odak noktası bireydir, görüntüleme bilişiminde organ ve dokular (örn. Bilgisayarlı tomografi), biyobilişimde ise hücreler, hücreiçi yapılar, proteinler, genler ve moleküller odak noktası olarak yer almaktadır (örn. Genom dizileme).

Sağlık bilişimine yönelik ilk çalışmalar 1949 yılında Gustav Wager’in Almanya’da ilk profesyonel organizasyonu kurmasıyla başlamaktadır.

Ülkemizde Sağlık-NET, Merkezi Hekim Randevu Sistemi (MHRS), Tele-Tıp, Ulusal Sağlık Veri Standartları Sözlüğü (USVS), Sağlık Kodlama Referans Sunucusu (SKRS) ve web tabanlı çok sayıda servis, Türkiye’deki e-sağlık uygulamalarının temel bileşenlerini oluşturmaktadır

mHIMSS Task Force’un başkanı Rosemary Nelson’a göre kullanımdaki en yaygın m-sağlık teknolojileri arasında cep telefonları/akıllı telefonlar, PDA’lar, tablet PC’ler, giyilebilir kablosuz biyo-alıcılar ve kablosuz kronik hastalık takip cihazları ve bu cihazların herhangi birine yüklenmiş ve kurulmuş; dahası toplumsal ve klinik sağlık verisi toplamaya, sağlık bilgilerinin sağlık çalışanlarına, araştırmacı ve hastalara iletimine yardımcı olan,
hastalara ait vital bulguların gerçek-zamanlı izlenmesini sağlayan ve doğrudan tedavi provizyonuna imkân veren m-sağlık uygulamaları yer almaktadır.

ETK, tek bir sağlık kurumunda bir birey hakkında yetkili klinisyenler ve görevliler tarafından oluşturulabilecek, toplanabilecek ve başvurulabilecek bir sağlık bilgisinin elektronik kaydıdır.

Bir diğer elektronik hasta kayıt türü olan Elektronik Sağlık Kaydı (ESK) ise ETK’nin aksine, birden fazla sağlık kuruluşunda yer alan yetkili klinisyenler ve personellerce oluşturulabilen, yönetilebilen ve başvurulabilen, ulusal çapta kabul edilen birlikte işlerlik standartlarına uyan bireysel sağlık bilgisinin elektronik ortamdaki kaydıdır.

Avrupa’da HIMSS Stage 7 seviyesine sahip Toplam 5 hastane bulunmakta olup bunların ikisi (İzmir Tire Devlet Hastanesi ve Yozgat Şehir Hastanesi) ülkemizde yer almaktadır. Diğerleri ise Hollanda ve Portekiz’de bulunmaktadır.