TOPLUMLA SOSYAL HİZMET - Deneme Sınavı - 9

Beş Yıllık Kalkınma Planlarına 1960 yılından itibaren iktisadi sorunların yanısıra sosyal hedeflere yer verilmeye ve birlikte ele alınmaya başlamıştır. Doğru cevap C'dir.

Sosyal planlamanın  kurumun değişen iç ve dış koşullarına sürekli olarak uyum sağlayabilme esneklik ilkesine ilişkindir. Doğru cevap E'dir.

Örgütlerde stratejik plan hazırlama sürecinde ilk olarak mevcut durum analizi gerçekleştirilmektedir. Bu çerçevede yapılan GZTF analizinde örgütün güçlü ve zayıf yönleri ile tehditler ve fırsatlar belirlenmektedir. Amaçlar bu aşamada belirlenmemektedir. Doğru cevap E'dir.

Örgütlerin misyonu, örgütün varlık nedeninin ifade etmektedir. Bu çerçevede, ana hizmetler, amaçladığı yayarlar, faaliyet gösterdiği coğrafi alan ve hizmetlerin istenen sonuçları yer almaktadır. Uzak amaçlar ise örgütün vizyonuna ilişkindir. Doğru cevap A'dır.

Amaçlar, ölçmeye dayalı olmayan, zaman sınırı belirtilmeyen, açık uçlu ve genel ifadelerdir. Doğru cevap A'dır.

Yaşlı bakım hizmeti sunulan bir kurumda yaşlı başına düşen birim bakım maliyeti verimlilik göstergesine ilişkindir. Verimlilik uygulamada maliyet ve süre olarak ifade edilmektedir. Doğru cevap C'dir.

Performans göstergelerinden girdi, kurumda bakım alan birey sayısını; Çıktı, yardım yapılan aile sayısını; Hizmet kalitesi ise bakımdan yararlananların memnuniyet düzeylerini kapsamaktadır. Doğru cevap A'dır.

Performans göstergelerinden hizmet kalitesi bakım alanların memnuniyet düzeylerini kapsamaktadır. Girdi, gerekli personel sayısını ve kullanılacak malzeme miktarını; çıktı, kurumda yürütülen sosyal inceleme sayısını ve yardım yapılan aile sayısını kapsamaktadır. Doğru cevap E'dir.

İnsani kalkınma, insanların seçeneklerinin artırılması süreci olup insanların en temel ihtiyaçlarının rahat karşılanması, sağlıklı bir ortamda yaşamlarını sürdürmeleri ve eğitim sayesinde kendilerini geliştirmelerine olanak sağlanmasıdır. Doğru cevap A'dır.

Sosyal çalışmacıların sosyal planlama yaparken, kurumlar arası eşgüdüm ve koordinasyonu sağlayabilmesi yönetim ve organizasyon becerisini kapsamındadır. Doğru cevap C'dir.

Kalkınma, bir ülkedeki ekonomik büyümeye paralel olarak sağlık, eğitim, güvenlik gibi çeşitli sosyal göstergelerin iyileşmesi anlamına gelmektedir. Doğru yanıt C seçeneğidir.

Sosyal kalkınma; bir toplumda oluşturulan sosyal ve ekonomik gelişmişlik seviyesinin toplumun tüm kesimlerine eşit ve adil dağıtılmasına dayalı bir kalkınma anlayışıdır. Doğru yanıt A seçeneğidir.

Sosyal kalkınmaya işaret eden çalışmaların özelliklerini bu bağlamda aşağıdaki gibi sıralamak mümkündür:

Sorunun doğru yanıtı C seçeneğidir.

Kalkınmanın ölçülmesi toplumların ilerleme düzeyini somut verilerle açıklayabilmek, bölgesel farklılıkları görebilmek ve ülkeler arası karşılaştırmalı sonuçlar elde edebilmek için pek çok çabaya konu olmuştur. Bunlardan en bilineni bir ülkedeki genel refah seviyesini anlamaya yardımcı olan kişi başına milli gelir düzeyidir. Cevap E seçeneğidir.

Sosyal kalkınmanın belirlenebilmesine yönelik olarak ulusal ve uluslararası bazda çok sayıda ölçme yöntemi geliştirilmiştir. Sosyal kalkınmayı ölçmeye çalışan araçlarda yer alan değişkenler eğitim, sağlık, iş gücü, istihdam, işsizlik, ücret ve kazanç, konut, sosyal güvenlik, kent-belediye nüfusları, katılımcılık, nüfus vb. kapsamaktadır. Öte yandan, bazı ölçme yöntemlerinde bu değişkenler üzerindeki kadın-erkek ayrımı da gözetilmiştir. Böylece nitelikli ve sağlıklı iş gücünün istihdam edildiği, insani bir yaşam için yeterli düzeyde gelirin sunulduğu, kamusal hizmetlere erişebildiği, katılım olanakları bulduğu eşitlikçi bir toplum yapısını analiz daha mümkün olmaktadır. Doğru yanıt C seçeneğidir.

İlk olarak 2013 yılında karşımıza çıkan Sosyal Gelişme Endeksi’nin (SGE) geliştirilme süreci birey odaklı bir gelişmişlik ölçütünden yola çıkarak kalkınmanın bir ülkenin vatandaşlarına sunduğu hayat kalitesini daha geniş bir bakış açısıyla ele alma çabalarının bir yansımasıdır. Bu yaklaşım devletlerin vatandaşlarının gündelik yaşamını daha kaliteli bir düzeye taşıyacak kararları ve politikaları şekillendirmelerine de katkı vermeyi amaçlamaktadır. SGE, bir ülkede yaşayan vatandaşların temel insani ihtiyaçlarını karşılayarak nitelikli bir hayat sürecekleri ve gelişim potansiyellerini gerçekleştirebilecekleri toplumsal koşulların sağlanmasına odaklanmaktadır. Bu yönüyle SGE temel insani ihtiyaçlar başta olmak üzere ülkede tesis edilen refah seviyesini ve bireylere sağlanan gelişim fırsatlarını ele alan üç temel boyuta sahiptir. Detay için ünitenin sayfa 113, şekil 5.1 incelenebilir. Doğru yanıt A seçeneğidir.

1930’lu yıllarda Türkiye’de nüfusun çoğunluğu kırsal alanlarda yaşamaktadır. Bununla birlikte, köylerde okuma-yazma oranı oldukça düşüktür. Ayrıca o dönemde ülkede bulunan kırk bin köyün otuz altı bininde okul veya öğretmenin olmadığı belirtilmektedir. Bu durum Atatürk başta olmak üzere devlet adamlarının kırsal alandaki kalkınmaya önem vermelerine neden olmuştur. Nitekim Atatürk mevcut şartlar altında ülkedeki kırsal alanda öğretmen açığını kapatmak için çok uzun bir zamana ihtiyaç bulunduğunun farkındadır. Bu nedenle süreci hızlandırmak ve Cumhuriyet kazanımlarını güçlendirmek için köylerde yaşayan insanların kısa sürede eğitime ulaşmalarının gerekli olduğunu düşünmüştür. Bu açıklamalarda görülebileceği gibi sorunun doğru yanıtı B seçeneğidir.

Türkiye’nin kalkınma hamleleri içerisinde kritik bir yere sahip olan Güneydoğu Anadolu Projesi (GAP), başlangıçta Fırat ve Dicle nehirlerinin elektrik üretimi ve sulama konusundaki potansiyellerini harekete geçirebilmek için başlatılmış ancak ilerleyen süreçte sosyal ve ekonomik gelişmeyi de içerecek şekilde çok boyutlu ve çok sektörlü bir bölgesel kalkınma projesine dönüşmüştür. GAP kapsamında bölgede sosyal ve insani gelişmeye yönelik uygulamalara bir çerçeve oluşturmak amacıyla yürütülen çalışmaların sonucunda 1994 yılında GAP Sosyal Eylem Planı açıklanmıştır. Buna göre projenin kapsamı sosyal bağlamda genişletilerek şu amaçlara vurgu yapılmıştır:

Doğru yanıt E seçeneğidir.

Kırsal kalkınma programları günümüzde birçok ülkenin bölgesel kalkınma amaçları içerisinde önemli bir paya sahiptir. Özellikle gelişmekte olan ülkeler için kırsal kalkınmanın genel kalkınma üzerindeki potansiyel etkisinin daha yüksek olduğu belirtilmektedir. Sosyal kalkınmanın dengeli olması, kırdan kente doğru göç hareketinin önlenmesi, kırsal alandaki üretim artışına dayalı refah olanaklarının artması pek çok kırsal kalkınma planının temelini oluşturmaktadır. Bu doğrultuda hazırlanacak kırsal kalkınma programlarında dikkate alınması gereken prensipler şu başlıklar altında değerlendirilebilir:

Açıklamalardan görülebileceği gibi sorunun doğru yanıtı B seçeneğidir.

Toplumla sosyal hizmet uygulamaları bağlamında düşünüldüğünde gönüllülerin üstlenebileceği bu rollere yakından bakmakta fayda vardır:

Doğru yanıt E seçeneğidir.