Turizm Planlama Süreci ve Paydaş Yönetimi
Kırılgan bir yapıya sahip turizmin, destinasyonlarda gelişimini ve sürdürülebilirliğini hedefleyen politikaların başarılı olmasındaki en önemli araçlar nelerdir?
Yerel ya da ulusal boyutta oluşturulmuş planlardır.
Turizm Planlaması ne demektir?
Sektörde yer alan her tüzel ve gerçek kişiye kadar yapılan her türlü planlama çalışmasının, turist ve ziyaretçilere eşgüdümlü olarak sunulmasına kadar geçen süreçteki tüm çaba ve faaliyetlerin tamamıdır.
Turizm planında hangi unsurlar saptanmaktadır?
a) turizm sektörünün uzun vadeli gelişme hedefleri,
b) bu hedeflere ulaşmak için gerekli fiziksel, parasal ve insani kaynaklar,
c) sektörün ve alt sektörlerin genel organizasyonu,
d) organizasyonun diğer sektörlerle ve bu sektörlerin gelişme hedefleriyle tutarlı olarak çevre ile olan ilişkileri saptanmaktadır.
Bir bölgede plansız turizm gelişiminin yol açabileceği olumsuz etkiler nelerdir?
-
Fiziksel Etkiler: Fiziksel çevrenin ve tarihsel kaynakların tahrip edilmesi ve/veya yok edilmesi, fiziksel, ekolojik, sosyo-kültürel taşıma kapasitesinin üzerinde kullanım,
-
Bireyler Üzerindeki Etkiler: Yerel halkın turistik imkanlardan yeterli düzeyde faydalanamaması, turistlere düşmanca tutum, bölgede kültürel değerin yitirilmesi, bilinçsiz turizm faaliyetleri,
-
Pazarlama ve Tanıtım Konusundaki Etkiler: Yeni pazarların değerlendirilmesi, rekabet süresince pazar payında kayıpların ortaya çıkması, paydaşlar arasında koordinasyon eksikliği,
-
Örgütsel Etkiler: Turizm gelişiminin sağlanmasında entegrasyonun sağlanamaması, kamu kurum ve kuruluşlarının yetersiz desteği,
-
Diğer Etkiler: Turizmin yaşanan olaylar nedeni ile turist talebinde düşüş ile karşı karşıya kalması, sezonun uzatılamaması hatta kısalması, ürün ve hizmet kalitesinde azalma.
Türkiye'de turizmin örgütlenmesi, 1934 yılında İktisat Bakanlığı’na bağlı Turizm Bürosunun kurulmasıyla başlamıştır. Planlı dönem öncesindeki gelişmeler sırasıyla ne şekildedir?
- 1953 - Turizm Endüstrisi Teşvik Kanunu,
-
1954 - Turizm müesseselerinin hizmetlerinde kullanılacak ulaştırma, tesis ve vasıtaların sahip olması gerekli özelliklerine ait yönetmelik,
-
1955 - Turizm İşbirliği Nizamnamesi,
-
1956 - Türkiye Turizm Bankası Kanunu,
-
1957 - Turizm Bakanlığı
-
1960 - T.C Turizm Bankası Kanunu,
-
1963 yılında, 1. Turizm Kalkınma Planı ile başlayan dönem ise planlı dönem olarak kabul edilmektedir.
Birinci Beş Yıllık Kalkınma Planına dahil olan yıllar hangileridir?
1963-1967 Birinci Beş Yıllık Kalkınma Planına dahil edildiği yıllardır.
1968-1972 tarihleri arasında yer alan İkinci Beş Yıllık Kalkınma Planı dönemindeki beklenti, sonuç ve benimsenen ilkeler nelerdir?
İkinci Beş Yıllık Plan dönemindeki beklenti, turizmin ülkede, önemli bir gelir kaynağı olmasıdır. Böylece istihdam da artacaktır. Ancak gerçekleşmesi beklenen eğitim düzeyinin yükselmesi mümkün olmamış, hedef alınan gelişmeler ise sağlanamamıştır. Bu dönemde, turizm eğitimi ve öğretimi milli merkezi kurulması, turizm kredilerinin artırılması, turizm yatırımlarının potansiyeli yüksek destinasyonlarda yapılması, çevre sağlığına ve gıda kontrolüne önem verilmesi, iç turizmin geliştirilmesi gibi ilkeler benimsenmiştir.
1985 - 1989 yılları arasında yer alan Beşinci Beş Yıllık Kalkınma Planının temel hedefleri nelerdir?
Beşinci Beş Yıllık Kalkınma Planında; belgeli konaklama tesisleri kapasitesinin, dış turizm gelirlerinin, turist sayısının artırılmasının yanı sıra; OECD ve OPEC ülkelerinin yanı sıra Balkan ve 3. Dünya Ülkeleri ile ilişkilerinin geliştirilmesi, kitle turizmine öncelik verilerek bireysel turizmi de ihmal etmeyecek şekilde çalışanların en uygun şartlarda tatil yapmalarının ve dinlenmelerinin sağlan- ması, doğal ve kültürel çevre değerlerinin koruma stratejileri ile turizm ile turizm geliştirme stratejilerinin entegrasyonu, paydaşlar arası işbirliği ve Turizm Bankası’nın doğrudan yatırım yapması yerine fonları kredi olarak kullanılmasının tercih edilmesi gibi temel hedefler belirlenmiştir.
2007-2013 yılları arasında yer alan Dokuzuncu Kalkınma Planı için turizm sektöründe üç ana politika belirlenmiştir. Bunlar nelerdir?
• Bölgeler arasındaki gelir ve gelişmişlik dengesizliklerinin azaltılması yönünde turizm sektörünün katkıda bulunması,
• Turizmde sektörel gelişmenin öncelikle yüksek düzeyde nitelik hedefine yönelmesi, nicel hedefler uğruna nitelikten ödün verilmemesi,
• Türk turizminin uluslararası turizm pazarından azami payı alabilmesi amacıyla yeterli talebin yaratılmasının sağlanmasıdır.
Rio de Janeiro’da 2012 yılında gerçekleştirilen Birleşmiş Milletler Sürdürülebilir Kalkınma Konferansı’ndaki (Rio+20) müzakerelerde derlenen, Türkiye tarafından da onaylanan, Uluslararası düzeyde kabul görmüş ve sürdürülebilir kalkınma için bir yol haritası niteliğindeki sonuç belgesinin ismi nedir?
Uluslararası düzeyde kabul görmüş ve sürdürülebilir kalkınma için bir yol haritası niteliğindeki “İstediğimiz Gelecek” sonuç belgesi, Türkiye tarafından da onaylanmıştır.
Türkiye 2023 Turizm Strateji Planında; küreselleşen dünya turizminde pazar bileşenleri arasında önemli bir yer tutan sağlık turizmi, kruvaziyer turizmi, kent turizmi ve kültür turizmi dışında hangi turizm türlerine öncelik verileceği belirtilmiştir?
Türkiye 2023 Turizm Strateji Planında; küreselleşen dünya turizminde pazar bileşenleri arasında önemli bir yer tutan sağlık turizmi, kruvaziyer turizmi, kent turizmi ve kültür turizmi dışında, eko-turizm ve yayla turizminin geliştirilmesine önem ve öncelik verileceği belirtilmektedir.
Turizm planlamasının türleri, hangi özelliklere göre sınıflandırılmaktadır?
Turizm planlamasının türleri, kapsadığı alan/ölçek, içerdiği süre ve planın örgütsel yapısına göre sınıflandırılmaktadır.
Kapsadığı alana göre turizm planları hangi dört başlık altında ele alınmaktadır?
- Uluslararası Turizm Planları
-
Ulusal Turizm Planları
Bölgesel Turizm Planları
Yerel Turizm Planları
Süresine Göre 3'e ayrılan Turizm Planları nelerdir ve kapsadığı süreler ne kadardır?
- Kısa Süreli Turizm Planları (1-2 yıl)
-
Orta Vadeli Turizm Planları (3-5 yıl)
Uzun Süreli Turizm Planları (10-15 yıl)
Turizm Planlama Süreci için, Dünya Turizm Örgütü’nün temel aldığı 7 adet aşamanın ana başlıkları nelerdir?
- Hazırlık
- Hedefleri belirleme
- Saha çalışması
- Analiz ve Sentez
- Plan ve Politika Oluşturma
- Öneriler ve Geliştirme
- Uygulama ve Değerlendirme
Araştırmacılar, paydaşları öncelikli olarak kaç gruba ayırmıştır ve isimleri nelerdir?
Çeşitli araştırmacılar, paydaşları öncelikli olarak iki gruba ayırmış ve bu grupları birincil ve ikincil paydaş grupları olarak tanımlamışlardır.
Sauter ve Leisen (1999) tarafından belirlenen turizm planlamacıları için olası paydaşlar nelerdir?
- Ulusal işletme zincirleri,
- Devlet,
- Çalışanlar,
- Yerel işletmeler
- Yerel halk,
- Akitivist gruplar,
- Rakipler,
- Turistler
1990-1994 yıllarında denk gelen Altıncı Beş Yıllık Kalkınma Planındaki olumlu gelişmeler nelerdir?
Altıncı plan döneminde yatak sayısında hızlı bir artış gerçekleşmiştir.
1996-2000 yılları arasında yer alan Yedinci Beş Yıllık Kalkınma Planında öncelik neye verilmiştir?
Konaklama yatırımlarının yavaşlatıldığı, altyapı ve yenileme yatırımların özendirildiği bu dönemde, öncelik tanıtım ve pazarlamaya verilmiştir.
10. Kalkınma planında öne çıkan temel hususlar nelerdir?
- Sürdürülebilir kalkınmaya hizmet edecek politikaların hayata geçirilmesi,
-
Sürdürülebilir kalkınma hedeflerinin oluşturulması için sürecin başlatılması,
-
Yeşil ekonominin sürdürülebilir kalkınma için bir araç olabileceği,
-
Sürdürülebilir kalkınmanın sosyal ayağının güçlendirilmesi,
-
BM Çevre Programının güçlendirilmesi ve Sürdürülebilir Kalkınma Forumu’nun oluşturulması,
-
Ülkelerin refahlarının ölçülmesi için GSYH’nin ötesine geçilmesi,
-
Sürdürülebilir üretim ve tüketim için bir çerçeve oluşturulması,
-
Cinsiyet eşitliğinin iyileştirilmesi,
-
Uluslararası düzeyde, sürdürülebilir kalkınmanın kurumsal yapısının güçlendirilmesi,
-
Sürdürülebilir kalkınmanın finansmanı konusunda bir strateji oluşturulması