TURİZM ULAŞTIRMASI

Kombine Taşımacılık: Taşımanın tek veya aynı taşıma ünitesi veya aracıyla birden fazla taşımacılık türü kullanılarak yapılan modlar arası taşımadır.

19. yüzyılın ilk yarısının sivil ve ticari denizciliğimizde çok önemli bir yeri vardır. Aynalıkavak tersanesinde yurdumuzda ilk buharlı gemi olan Eseri Hayr vapuru 1837 tarihinde inşa edilmiş, sonra aynı tersanede Mesir-i Bahri ve Tair-i Bahri vapurları inşa edilmiştir.

Tanzimat Fermanı’nın ilan edildiği 1839 yılında deniz bilimlerini öğretmek ve ülkenin gereksinim duyduğu denizcilerin yetişmesi amacıyla Mekteb-i Fünun-ı Bahriye adıyla bir okul ve 1843 yılında denizcilik alanında faaliyet gösteren ilk firma Fevaid-i Osmaniye kurulmuştur.

Layner Taşımacılığı: Düzenli, sürekli ve tarifeye dayalı hizmet sunan taşımacılık biçimidir. Bu hizmet türünde zamanlama esastır. Hangi limanlara ne zaman uğranacağı sefer programlarında belirtilir. Layner taşımacılığında hizmetin sürekliliği modelin belirgin özelliğidir. Gemiler, yeterli yük bulamadıkları zaman bile, programlarını aksatmamak için limanlara uğrarlar. Sefer programından çıkartılan limanlar yükleyicilere ve taşıtanlara önceden duyurulur. Layner taşımacılığı, taşıma türleri içinde en yüksek maliyetli olanıdır

Kruvaziyer turizmi, kruvaziyer limanlarında, kruvaziyer adı verilen lüks yolcu gemileri ile üst gelir grubu dâhil, turistlerin getirilmesi-götürülmesi veya yolcu değişiminin yapılmasıdır.

Deniz turizmi; kruvaziyer turizmi, yat işletmeciliği, yat limanı işletmeciliği, günübirlik tekne turları, eğlence ağırlıklı su üstü ve su altı aktiviteleri ve dalma sporlarından oluşan ve doğrudan denizalanı içerisinde gerçekleşen faaliyetler bütünü olarak tanımlanabilir. Önceleri belli bir kesimin denizde spor, eğlenme, dinlenme aracı olarak ortaya çıkan deniz turizmi, 1960’lı yıllardan itibaren yaygınlaşmış ve uluslararası bir nitelik kazanmıştır. Gastronomi turizmi deniz turizmi kapsamına girmemektedir.

Deniz turizmi, yat ve kruvaziyer turizmi olarak iki ayrı başlık altında incelenebilir. Kruvaziyer turizm ile ilgili bilgiler yukarıda verilmiştir. Yat turizmi ise turistin yata ulaşması ve belirli bir gezinti sonunda tekneyi terk etmesi süresi içinde gerçekleşen tüm turistik faaliyetler şeklinde ifade edilebilir. Yat turizmi özellikle doğal zenginliklerin tanıtımı ve pazarlamasına yönelik faaliyet gösteren bir sektördür.

Charter: Gemilerin bir bedel karşılığı kişilerin münhasır kullanımına sunulmasıdır.  Charter (geminin kiralanması) olayına olan ilginin artması ile yat turizmine olan talep de artmıştır. İtalya, İspanya ve Yunanistan charter olayı ile yat turizmini geliştiren ilk ülkeler olmuştur.

Mavi Bayrak, belirlenmiş standartları taşıyan plaj ve marinalara verilen uluslararası bir çevre ödülüdür. 1987 yılında Avrupa Çevre Eğitim Vakfı (FEEE) tarafından mavi bayrak çalışmaları birleştirilerek ilk 11 Avrupa Birliği üyesi ülke tarafından uygulanmaya başlanmıştır. 2001 yılında ise Avrupa’nın dışında yer alan ülkelerden gelen talepler doğrultusunda kampanyanın kapsamı genişletilmiş ve Avrupa Çevre Eğitim
Vakfı’nın adı Çevre Eğitim Vakfı olarak değiştirilmiştir. Avrupa Çevre Eğitim Vakfı’na 1991 yılında ilk kez Avrupa Topluluğu dışında Finlandiya kabul edildikten sonra, Ülkemizde de mavi bayrak kampanyasına yönelik çalışmalar başlamış ve 1993 yılında Türkiye Çevre Eğitim Vakfı (TÜRÇEV) kurulmuştur.

Küreselleşme ve ekonomik gelişmeler dünyada ulaşımın önemini son derece artırmıştır. Hızla gelişen teknolojilere paralel olarak günümüz dünyasında deniz ve denizcilik; yük ve yolcu taşımacılığı başta olmak üzere, gemi inşa sanayi, liman hizmetleri, deniz turizmi ve yatçılık, balıkçılık gibi geniş bir alanı kapsamaktadır. Denizlerin temizliği başka sektörlerin ilgi alanıdır.

Denizyolu ulaşımı, taşımacılığı ve ticareti, tarihin en eski dönemlerinden beri var olmuş ve denizcilik dünyada Akdeniz’de başlamıştır. İlk deniz aracı M.Ö. 3000 yıllarında Mısırlılar tarafından yapılmıştır.

Konteynır, belirli standartlara göre tasarlanmış ve yüklerin dökülüp kırılmasını engelleyen metal büyük kutulardır.

Layner Taşımacılığı, düzenli, sürekli ve tarifeye dayalı hizmet sunan taşımacılık biçimidir. Bu hizmet türünde zamanlama esastır. Hangi limanlara ne zaman uğranacağı sefer programlarında belirtilir. Layner taşımacılığında hizmetin sürekliliği modelin belirgin özelliğidir.

Ro-Ro/Yolcu gemisi, asıl amacı yükü bir rampa üzerinden tekerlekli araçlarla yükleyip boşaltılacak olan ve bununla birlikte on ikiden fazla yolcu taşımak için inşa edilmiş ya da dönüştürülmüş ve bu amaçla kullanılan ticaret gemisidir.

Dünya turizm talebi içinde kitlesel turizm ürünlerinin ağırlık kazandığı yeni ve farklı eğilimlerin öne çıktığı görülmektedir. Bu alternatif ürünlerden birisi de kruvaziyer turizmdir. Ülkemizde son yıllarda kurvaziyer gemiler ile yapılan seyahatlere olan talepler artmıştır. Kruvaziyer gemilerinin Türkiye’de en çok uğradığı limanlar Kuşadası, İstanbul, İzmir, Bodrum, Marmaris, Antalya Limanları’dır.

Yabancı bir ülkenin karasularından, bir başka ülke limanına giriş yapan yatlar sarı bayrak (Q Flag) çekmek zorundadır. Bu yatlara “San Bayraklı Yat” denilmektedir.

Beş çıpalı yat limanlarında da, dört çıpalı yat limanları için aranan şartların yanı sıra aşağıda belirtilen nitelikler aranır: Helikopter pisti, Banka hizmetleri ünitesi, Revir, Sergi, konser, eğlence mekanları, Toplantı salonu, En az iki tenis kortu, Bağlama kapasitesinin en az % 30’u kadar otopark.

Sintine suyu gemilerin dibinde biriken sızıntıların, atık yağların, yakıtın ve diğer petrol türevlerinin bileşiminden oluşan kirli suya verilen isimdir.

Mavi bayrak kriterleri; çevre eğitimi, çevre yönetimi, güvenlik ve deniz suyu kalitesi olarak 4 ana bölüme ayrılmıştır. Uluslararası Çevre Eğitim Vakfı tarafından belirlenen bu kriterler, yine aynı organizasyon tarafından geliştirilip değiştirilmektedir.

Kerreke adı verilen büyük yük gemileri ilk kez 15. yüzyılda İtalya’da yapılmış, Portekizliler Hindistan ticaretinde bu gemilerden büyük ölçüde yararlanmıştır. 16. yüzyılda yüksek bordalı gemilerin yapımı çoğalmış ve İspanya ile Hollanda bordası büyük yük gemileri kullanmaya başlamıştır.