TÜRK KÜLTÜR TARİHİ

Kültürlerin yayılmasında ve etkileşiminde dilin önemi her zaman çarpıcı olmuştur. Kültür, dille ve diller arası alışveriş zenginliğiyle biçimlenir.

Tarih öncesi çağların ilki kabul edilen Paleolitik Çağ günümüzden yaklaşık iki buçuk milyon yıl ile iki yüz bin yılı kapsayan dönemdir.

Kültürel etkileşimin kökeninde göç olayı her zaman önemli rol oynamıştır. Bunun zorunlu ya da kendi isteğiyle olması çatışmaları da beraberinde getirir. Örneğin büyük keşiflerden sonra, İngilizler, İspanyollar, Fransızlar sömürgeleştirdikleri ülkelere kendi istekleriyle göç etmişler, buralara yerleşmişler ve zaman içinde sanki yerlisi olmuşlardır.

Bugün artık iletişim kuramı, sanat kuramları, film çalışmaları ve kuramları, kültürel antropoloji, müze ve arkeoloji çalışmaları bir toplumda kültür hayatının ve haliyle kültür tarihinin konu alanı içindedir.

Peter Burke’ye göre, “ kültür tarihi kavramı eskiden “yüksek kültür” anlamına geldiği halde, zamanla “aşağıya doğru” yayılmış ve “aşağı” ya da halk kültürünü de kapsamaya çalışmış; yakın dönemlerde ise yanlamasına genişleyerek güzel sanatları ve bilimleri içine almıştır.

1990’larda, “girişim kültürü”, “aşk kültürü”, “protesto kültürü”, “nezaket kültürü” gibi konularda kitaplar yayınlayan düşünür Peter Burke’dir

Kültür tarihinin bir bilim dalı olarak ortaya çıkışı ve yükselişi 70’li yıllardan itibaren olmuştur.

İstanbul Kız Kulesi, Bizans Döneminden kalan ünlü eserdir.

Sosyal-Kültürel tarihlerin yazılabileceğini araştırmalarıyla kanıtlayan Fransız tarihçi Fernand Braudel’dir

Noktalı yere Fernand Braudel gelmelidir

Tarihsel bilgiler bize kültürün tüm toplumlarda mutlaka bir birikime dayandığını göstermektedir. Bu birikim, kültür tarihçilerine göre işleme (enerji, tarım, madencilik, metalürji, av ve balıkçılık hep işlemeyle gelişmiştir), zanaat (tüketim eşyalarını ve bununla ilgili teknik sorunların çözümüne yardımcı olacak mekanik nesneleri üretme), dönüştürme (maddeyi fiziksel, kimyasal, teknolojik olanaklarla başka bir nesneye dönüştürme, örneğin sentetik nesneler gibi) ve nihayet yaşam alanını yani mekânı değiştirme (inşaat, mimari, ulaşım için yollar, çevre düzenlemesi) eylemleriyle oluşur.

Bilimsel araştırmalar göstermektedir ki, bir kültür-uygarlığın oluşması için öncelikli olarak bir kentin varlığı, belli bir iş emek ve çabanın gerçekleştirilmesi, bir üretim olayına ulaşılması, bir yönetim sisteminin oluşturulması (devlet, ordu, kent yönetimi) ön koşuldur.

Kültürel bir etkilenme sürecinde bir kültür öteki bir kültürün etkisiyle evrim ve değişim sürecine girerse bu kültürlenme olarak adlandırılmaktadır.

Kültürlenme tek yönlü bir yol izleyip egemen kültür kimliğine bürünerek ulusal ve yerel kültürleri istila edercesine yok edip saldırgan bir özellik kazanması kültürel çatışmaya neden olur. Bu şu anlama gelmektedir; Egemen kültürler, zayıf, yoksul kültürler üzerinde uzun vadeli bir «şiddet» uygulayarak ötekinin kültürünü yıkma işine girişebilir ve hatta onu yok olma tehlikesiyle karşı karşıya bırakabilir

Farklı kültürlerin varlığını kabul etmek, kültürel çeşitliliği olumlu karşılamak, yazık ki her zaman istenildiği biçimde cereyan etmemektedir. Farklı kültürlere saygı gösterme çok kolay olmamaktadır. Bir topluluğun ya da bireyin kendi kültürünün değerlerini yüce ve tek kabul ederek farklı kültürleri kendi değer sistemiyle yargılaması (bu çoğu zaman küçümseme ya da tehlikeli görme şeklindedir) etnosentrizm (etnik merkezcilik) olarak adlandırılır.

Türkçede kullanılan “ekin” sözcüğü “kültür” sözcüğü ile eşanlamlıdır

Kültür tarihi genel tarih anlayışından farklı bir yöntemi benimsemiştir. Bu da onun diğer bilim dallarıyla özel bir ilişki kurmasına neden olmuştur. Bu bilimlerin başında, elbette önce tarih gelmektedir.

Kökeninde, düşüncelerin tarihini, yani kültürün yaşandığı ortamı tasvir etme anlayışı egemen olan seçenek kültür tarihidir.

Bilim adamlarının saptamalarından yola çıkarak yeni bir tarihsel alan olan küresel tarih, dünya tarihinden farlı olarak, küresel eğilimlerin, küresel kurumların, küresel hareketlerin, küresel kriz ve sarsıntıların tarihini esas almalıdır.

Günümüzde, insanın kökenini, evrimini, biyolojik özelliklerini, toplumsal ve kültürel yönlerini inceleyen bir bilim dalı olan Antropoloji bilimi bünyesinde, kültürün gelişimini etnolojik, dilbilimsel, sosyolojik, psikolojik ve psikanaliz yöntemleriyle ele alan önemli bir bilim dalı vardır: Kültürel Antropoloji.