ULUSLARARASI HUKUK II - Deneme Sınavı - 14

Soruda diplomatik himayenin tanımı verilmektedir. Dolayısıyla sorunun doğru cevabı A şıkkıdır.

Bulgaristan'da yaşayan Türk azınlığın hakları 1919 tarihli Neuilly Andlaşması'yla güvenceye alınmaya çalışılmıştır. Dolayısıyla sorunun doğru cevabı A şıkkıdır.

Soruda belirtilen husus, Birleşmiş Milletler Adalet Divanı'nın 1970 tarihli Barcelona Traction Davası kararı ile belirtilmiştir. Dolayısıyla sorunun doğru cevabı A şıkkıdır.

Birleşmiş Milletler Adalet Divanı'nın 1949 tarihli Korfu Boğazı Davası ve 1986 tarihli Nikaragua Davası kararları ile hükmedilmiştir. Dolayısıyla sorunun doğru cevabı D şıkkıdır.

İlk defa 1968’de Birleşmiş Milletler Genel Kurulunun insan çevresine dair bir konferansın toplanmasını önermesi üzerine 1972 yılında Stockholm’da toplanan BM İnsan Çevresine Dair Konferans’ta yoğunlaşmıştır.

Tehlikeye atılan türlerin korunmasına ilişkin olarak 1973 tarihli Nesli Tehlikede Olan Yabani Hayvan ve Bitki Türlerinin Uluslararası Ticaretine Dair Sözleşme yok olma tehlikesine giren türlerin ticaretini sıkı bir şekilde düzenleyen küresel bir sistem tesis etmiştir.

Karasuları, münhasır ekonomik bölge, bitişik bölge ve kıta sahanlığı Uluslararası Deniz Hukukunda adı geçen deniz alanlarındandır. Oysa kara sahası, bir ülkenin toprak alanından oluşur ve bu anlamda kara sahası bir deniz alanı değildir. Bu sebeple doğru yanıt (B) seçeneğidir.

Geçiş, sürekli ve çabuk yapılmalıdır. Bununla birlikte, karasularında durma veya demirleme, ulaştırmanın olağan bir gereğiyse veya mücbir bir sebep dolayısıyla durulmuşsa zaruret halinde bulunan bir gemiye, uçağa veya kişilere yardım amacıyla durulmuşsa, bunlar geçiş halinin bozulduğu manasına gelmemektedir. Bu sebeple, (E) şıkkı yanlıştır.

Kıyı devletinin, ticaret gemilerinin üzerinde ceza yargılaması yetkisini kullanılması şu şartlara bağlıdır: 1. Suçun sonuçları kıyı devletine sirâyet ederse; 2. Suç kıyı devletinin barış ve düzenini bozuyorsa; 3. Bayrak devletinin diplomatik temsilcisi veya geminin kaptanı talep ederse; 4. Uyuşturucu kaçakçılığı varsa kıyı devleti gemide yargı yetkisini kullanır. Anlaşılmaktadır ki; kıyı devletinin ticaret gemileri üzerinde ceza yargılaması yetkisi sınırsız olmayıp, yukarıda belirtilen sınırlamalar dahilinde kullanılabilir. Bu sebeple (B) seçeneği yanlıştır.

Boğazlar ulusal boğazlar olabilir, uluslararası boğazlar olabilir. Tek bir devletin kıyıdaşı olan veya kapalı bir denize bağlanan dar suyolları, ulusal boğazlar olarak nitelendirilmektedir. Örneğin, Karadeniz’i Azak Denizi’ne bağlayan Kerç Boğazı, Sovyetler Birliği döneminde millî bir boğazdır. Bu sebeple doğru yanıt (A) seçeneğidir.

Bitişik bölge kıyı devletinin gümrük, maliye, sağlık ve muhaceret konusundaki çıkarlarının korunması maksadıyla ihdas edilebilir. Bugün için güvenlik maksadıyla bitişik bölge ihdası mümkün değildir. Bu sebeple (D) seçeneği yanlıştır.

Kıyı devletinin kara ülkesinin deniz altında süren doğal uzantısına, kıta sahanlığı denir. Bu sebeple, doğru seçenek (A) seçeneğidir.

Kıta sahanlığının sınırını devletler tek başına ve serbestçe belirlemezler. İster yan yana, ister karşılıklı devletler olsun, kıta sahanlığının sınırı tarafların anlaşmasıyla saptanır. Bu konuda bir anlaşma yoksa ve özel durumlar farklı bir sınırın saptanmasını haklı kılmıyorsa ülkeleri karşı karşıya olan devletler açısından her noktası karasularının esas hattına en yakın noktaya eşit uzaklıkta bulunan hat yani orta hat esas alınarak çizilir. Ülkeleri yan yana olan devletler arasında sınır, her noktası her devletin karasularının esas hattının en yakın noktasına eşit uzaklıkta bulunan hat yani orta hat esas alınarak çizilir. Eşit uzaklık, özel durumlar istisnası unsurlarını içeren bu düzenleme, karasularının sınırlandırılmasında da kabul edilmiş olan bir düzenlemedir.

Açık denizlerin serbestliği ilkesi, devletlere mutlak haklar bahşetmez. Bundan yararlanan devletler, diğer devletlerin açık deniz serbestilerini kullanmadaki çıkarlarını makul bir ölçüde gözetmek suretiyle kullanmalıdır. Makul olarak gözetilmek, bir kullanma biçiminin bir tarafa sağlayacağı yarara karşılık diğer tarafa vereceği zararı göz önünde tutmak suretiyle değerlendirilecektir. Dolayısıyla deniz haydutluğu, karşı tarafa zarar verici ve hukuka aykırı bir eylem olduğu için açık denizlerin serbestliği ilkesi, deniz haydutluğuna izin vermemektedir. Bu sebeple, doğru seçenek (D) seçeneğidir.

Deniz haydutluğu, özel bir gemi veya uçak mürettebatı veya yolcularının, şahsi çıkar sağlamak için açık denizdeki diğer bir gemi veya uçağa veya içindeki kişi veya mallara herhangi bir devletin yetkisi dışında bir yerde bulunan gemi veya uçak, mallara karşı şiddet, tehdit, yağmalama fiillerini işlemesi, bilerek bu harekete iştirak etmesi veya filleri teşvik ve isteyerek kolaylaştırmasıdır. Ancak bir gemi içinde veya uçağın mürettebatı veya yolcuları tarafından aynı gemi veya uçağa karşı yapılırsa bunlar deniz veya hava haydutluğu anlamına gelmemektedir. Bu sebeple, cevap (A) seçeneğidir.

Kyoto

Basel

Gündem 21

Yeryüzü Doktorları

1973