ULUSLARARASI İLİŞKİLERDE ARAŞTIRMA YÖNTEMLERİ - Deneme Sınavı - 10

Deneysel ve deneysel olmayan araştırmaların ortak amacı; nedensellikle ilgili açıklayıcı bilimsel çıkarım yapmak

Cevap: belirli bir durumdan genele ulaşmaya tüme varım denir. Doğru cevap D'dir.

İkinci aşamada, araştırma kurgusu, kuramın hangi örneklem kullanılarak test edileceğini belirlemek amacıyla kullanılmaktadır. Doğru cevap A’dır.

Cevap: Tek vaka analizlerinde, yalnızca bir olay incelenmektedir. Burada her ne kadar birden fazla bakandan söz edilse de Araştırma yapılan asıl alan Ankara’dır. Doğru cevap C’dir

Nicel araştırmalarda; Araştırmacı hiçbir bağımsız değişkeni kontrol etmeye çalışmamakta yalnızca değişkenler arasında belli eğilimler ya da aynı anda oluşan değer değişiklikleri var mı ona bakar. Ayrıca, kısımlar-arası ve boylamsal analiz, nedenselliğin ispatlanması açısından zayıftır. Doğru cevap E’dir.

Yukarıdaki örneğimizle devam edecek olursak, ekonomik kalkınmayla demokrasi arasında tespit edilen korelasyon dolayısıyla varsayılan ilişkinin anlamlı olup olmadığını, eğer varsa da ekonomik kalkınmanın tam olarak neden ve nasıl demokrasiye sebep olduğunu incelemek üzere başlıca araştırma yöntemi olarak vaka analizini kullanan pek çok çalışma yapılmıştır. Bunların en eski ve ünlülerinden bir tanesi de Barrington Moore’un kaleme aldığı Diktatörlüğün ve Demokrasinin Toplumsal Kökenleri adlı eserdir.

Stephen Walt’ın Devrim ve Savaş adlı eseri, adından da anlaşılacağı üzere devrimlerle savaş arasındaki ilişkiyi incelemektedir. Fransız, Rus, İran, Amerikan, Meksika, Türk ve Çin devrimlerini karşılaştırmalı olarak inceleyen kitap, bu devrimlerin savaşa yol açıp açmadığını ve devrimle savaş arasındaki nedensellik ilişkilerini incelemektedir.

Vaka analizi tasarımlarının en yaygın olanları arasında en benzer sistem tasarımı (most similar systems design) ve en farklı sistem tasarımı (most dif­ferent systems design) olarak bilinen tasarımlar gelmektedir. Bu tasarımlarda kullanılan yöntemler İngiliz filozof John Stuart Mill’in ismiyle özdeşleşmiştir.

Somut bir örnek olarak 1960’larda çok popüler olan “modernleşme kuramını”
(modernization theory) ele alalım. Bu kurama göre ekonomik kalkınma demokrasiye neden olan en önemli ve hatta yegane etmendir.

Tek vakalı analizlerin en önemli türlerinden bir tanesi de ‘sapkın vaka’ (deviant
case) incelemesidir. Sapkın vaka, belli bir nedensellik ilişkisinin işleyişine dair yerleşmiş kuramlar bütününe, bağımlı ve bağımsız değişkenler arasında keşfedilmiş korelasyonlara, ters bir durum arz eden vakadır.

Süreç takibi, ilgilendiğimiz sonuca (bağımlı değişkene) neden olduğu sanılan
bağımsız değişkenlerin adım adım nasıl o sonuca sebep olduğunun izlenmesidir.

Doğal deney, hemen her bakımdan birbirinin aynı olan, zaman ve mekân da dahil olmak üzere aynı çevresel ve bağlamsal etmenler tarafından kuşatılmış, sadece değişken etkisi araştırmanın odağında olan etmen söz konusu olduğunda birbirinden farklılaşan, iki ya da daha fazla vakanın karşılaştırmalı incelenmesidir.

Tipolojik kuramlar (typological theories) farklı bağımsız değişken kombinasyonlarının her biri için belli bir bağımlı değişkeni öngören kuramlardır.

Uluslararası ilişkiler alanında tipolojik kuram örneği olarak Alexander George
ve Richard Smoke’un Deterrence in American Foreign Policy adlı eseri gösterilebilir.

Daha önce kullandığımız Theda Skocpol’un devrim kuramından örnek verecek olursak devletin askerî kanadının çökmüş olması ve büyük köylü isyanlarının gerçekleşmesi Fransız, Rus ve Çin devrimlerinin gerekli koşulları arasındaydı.

Bazı ögeler hedef evrenimizde olabilirler ancak örnek listemize giremeyebilirler. Bu durumdaki ögelere “kapsam dışı” kalan ögeler diyoruz.

Hedef kitleyi temsil amacıyla araştırma amaçlarımıza uygun olarak seçilmiş ögelere örneklem ya da örnek grubu (sample) diyoruz. Örneklem (sample) örnek listesinden seçilen ögelerdir ve sadece bu ögeler üzerinde gözlem ve ölçümler yapılır.