UZAKTAN ALGILAMA UYGULAMALARI I - Deneme Sınavı - 5

Raster verinin radyometrik çözünürlüğünün değiştirilmesine yarayan düzenleme özelliği Derinliği Değiştir'dir. Doğru yanıt E seçeneğidir.

Tecviz Değeri (mm. cinsinden) = Ölçek x Göz Yanılma Oranı (0,2)

Dolayısıyla, 1/25000 ölçeğinde bir paftanın kabul edilebilir maksimum hata
oranı şöyle hesaplanır:

(1/25000 x (0,2) =) 5000 mm

Doğru yanıt B seçeneğidir.

Uzaktan algılama kapsamında kullanılan raster veriler ise mekânsal, zamansal, radyometrik ve spektral çözünürlüğe sahip gelişmiş yapıdaki yönetilebilir rasterlardır. Doğru yanıt D seçeneğidir.

Görüntüye ait histogramın en düşük ve en yüksek kenardaki değerleri arasında farklılığı görsel olarak artırmak için
kullanılan birleştirme yöntemi Brovey'dir.IHS (Intensity-Hue-Saturation); düşük mekânsal-yüksek spektral çözünürlüğe sahip
kırmızı, yeşil ve mavi renkler ile temsil edilen görüntülerin seçilen bantlarını IHS bileşenlerine dönüştürür.Diğer seçenekler farklı görüntü iyileştirme yöntemleridir.Doğru cevap A'dır.

Yeryüzünde belirli bir coğrafik alanın veya nesnenin algılanmış yüksek spektral çözünürlüklü ve yüksek mekânsal çözünürlüklü görüntülerini, uygun bir şekilde bir araya getirerek yüksek spektral ve mekânsal çözünürlüğün birlikte sağlandığı sonuç
görüntüsün elde edilmesi tekniği görüntü iyileştirmedir(fusion).Doğru cevap D'dir.

Uydu görüntülerindeki renk değerlerinin belli bir yerde kümelenmiş olmasından kaynaklanan renk dağılımı bozukluğunu gidermek veya mevsimsel farklılıkların minimuma indirilmesi amacıyla kullanılan yöntem Histogram uygulamasıdır.Doğru cevap C'dir.

Uydu verileri üzerindeki hücre frekansını kullanarak belli bir alandaki detayların ortaya çıkarılması ya
da bastırılması için kullanılan yöntem filtre uygulamalarıdır. Doğru Cevap C'dir.

Ölçümde yeryüzü ile temas halinde olmayan cihazlar kullanılır.

İklim değişiklikleri, hava kirliliği, meteoroloji, ozon tabakası dağılımı, atmosferik geçirimlilik, parçacık
türleri dağılımı, atmosfer sıcaklığı, yağış vb. ‘‘atmosfer ve hava uygulamaları’’ uzaktan algılama uygulamaları
ile analiz edilebilirler.

Temel yüzey analizleri yükseklik analizi, eğim analizi ve bakı analizidir. Temel yüzey analizleri ve bu analizlerin girdi olarak kullanılarak üretildiği türev yüzey analizleri Netcad/ANALİST yazılımı ile gerçekleştirilebilir.

Görüntü iyileştirme (Fusion), nesnelerin algılanan yüksek ‘‘spektral’’ ve ‘‘mekânsal’’ çözünürlüklü görüntülerini
bir araya getirerek bu iki çözünürlüğü bir arada değerlendirerek sonuç üretme işlemidir. Görüntü
iyileştirme (Fusion) Netcad/ANALIST yetenekleri ile gerçekleştirilebilen uzaktan algılama fonksiyonlarından
biridir

Netcad/ANALIST, Netcad GIS teknolojisinin analiz uygulamalarını gerçekleştiren modülüdür. Temel
ve ileri düzey topografik, hidrotopografik, hidrolojik ve çevresel analizler; uzaktan algılama teknikleri ile
uydu görüntülerinin analizleri; veri tabanlı ve uzman görüşünü temel alan mekânsal analizlerin gerçekleştirilebildiği;
analiz sonuçlarının doğruluklarının farklı metodlara göre ölçülebildiği Netcad uygulamasıdır.

Türev Yüzey Analizleri, temel olarak yükseklik analizi sonucu oluşan yükseklik değerlerinin girdi olarak
kullanılması ile proje alanına ilişkin olayların özelliklerine göre farklı anaWlizler gerçekleştirilebilirler.
Netcad/ANALIST ile gerçekleştirilebilecek türev yüzey analizleri aşağıda listelenmiştir.
• Eğrisellik
• Isı Yük Endeksi
• Nehir Aşındırma Gücü Endeksi - SPI
• Plan Yamaç Eğriselliği-Yöntem:Gallant and Wilson 2000
• Profil Yamaç Eğriselliği-Yöntem: Gallant and Wilson 2000
• Pürüzlülük - Relative Position
• Pürüzlülük - Slope Variability
• Pürüzlülük - Standard Deviation of Elevation
• Pürüzlülük - TRI - Riley
• Sediman Taşıma Kapasite Endeksi - LS
• Topoğrafik Nemlilik Endeksi - TWI
• Yamaç Eğimi-Yöntem: Horn 1981
• Yamaç Eğimi-Yöntem: Sonlu Farklar Wilson and Gallant 2000
• Yamaç Yönelimi-Yöntem: Horn 1981
• Yamaç Yönelimi-Yöntem: Sonlu Farklar Wilson and Gallant 2000
• Yıllık Güneş Radyasyonu
• Özgül Havza Alanı

Türev Yüzey Analizleri, temel olarak yükseklik analizi sonucu oluşan yükseklik değerlerinin girdi olarak
kullanılması ile proje alanına ilişkin olayların özelliklerine göre farklı anaWlizler gerçekleştirilebilirler.
Netcad/ANALIST ile gerçekleştirilebilecek türev yüzey analizleri aşağıda listelenmiştir.
• Eğrisellik
• Isı Yük Endeksi
• Nehir Aşındırma Gücü Endeksi - SPI
• Plan Yamaç Eğriselliği-Yöntem:Gallant and Wilson 2000
• Profil Yamaç Eğriselliği-Yöntem: Gallant and Wilson 2000
• Pürüzlülük - Relative Position
• Pürüzlülük - Slope Variability
• Pürüzlülük - Standard Deviation of Elevation
• Pürüzlülük - TRI - Riley
• Sediman Taşıma Kapasite Endeksi - LS
• Topoğrafik Nemlilik Endeksi - TWI
• Yamaç Eğimi-Yöntem: Horn 1981
• Yamaç Eğimi-Yöntem: Sonlu Farklar Wilson and Gallant 2000
• Yamaç Yönelimi-Yöntem: Horn 1981
• Yamaç Yönelimi-Yöntem: Sonlu Farklar Wilson and Gallant 2000
• Yıllık Güneş Radyasyonu
• Özgül Havza Alanı

Tarım, orman, hidroloji, maden, jeoloji, haritacılık, arazi kullanımı, afet, çölleşme vb. ‘‘kara uygulamaları’’
konularında uzaktan algılama uygulamaları gerçekleştirilebilir.

Deniz, okyanus ve kıyı ilişkin araştırmalar, su kirliliği, gelgit, su kalitesi, dalga araştırmaları, su sıcaklığı,
su kaynakları yönetimi vb. ‘‘su uygulamaları’’ uzaktan algılama uygulama konuları arasındadır.

İklim değişiklikleri, hava kirliliği, meteoroloji, ozon tabakası dağılımı, atmosferik geçirimlilik, parçacık
türleri dağılımı, atmosfer sıcaklığı, yağış vb. ‘‘atmosfer ve hava uygulamaları’’ uzaktan algılama uygulamaları
ile analiz edilebilirler.

Yükseklik Analizi, topografyaya ilişkin her bir gridin deniz seviyesine göre yükseklik değerlerinin
ne olduğunu ifade eder. Bu bilgi topografik, hidrotopografik, hidrolojik ve çevresel analizler için
temel girdi konumundadır.

Vektör veriler; gerçek dünya üzerindeki konumu bilinen, koordinat bilgisine sahip verilerdir, temelde noktalara bağlı olarak temsil edilen, üç farklı geometriye sahip (nokta, çizgi, alan) verilerdir.

Raster veriler, hücrelere (pikseller) bağlı olarak temsil edilen mekânsal verilerdir; eşit ölçüdeki satır ve sütunlara sahip hücrelerden oluşur. Her bir hücre bir renk değeri depolar. Raster veriler temelde vektör veri üretimi için altlık olarak kullanılır. Bu amaçla kullanılan veriler basit yapıdaki rasterlar olarak değerlendi­rilebilir. Basit düzeydeki raster veriler yönetilemez. Uzaktan algılama kapsamında kullanılan raster veriler ise mekânsal, zamansal, radyometrik ve spektral çözünürlüğe sahip gelişmiş yapıdaki yönetilebilir rasterlardır. Özel kamera sistemleri ile uydudan ve hava­dan elde edilen görüntülerdir.

Mekansal (Uzaysal/Konumsal) Çözünürlük uydu görüntülerinde pikselin yeryüzündeki temsil ettiği alanı, bir başka deyişle ayırt edilebilen en küçük obje boyu­tunu ifade etmektedir.

Algılayıcının aynı alandan hangi sıklıkta veri (görüntü) kazandığı ile ilgilidir. Aynı yerin ardışık görüntülerinin alınması için gerekli süre zamansal çözünürlük ola­rak tanımlanır. Bir uydu algılayıcısının yeniden ziyaret periyodu (uydunun tam bir yörünge dönüşünü tamamlaması için geçen zaman uzunluğunu) genellikle birkaç gündür. Bu nedenle, ikinci kez aynı görünüm açısından, tam olarak aynı alanı gö­rüntülemek için bir uzaktan algılama sisteminin mutlak zamansal çözünürlüğü bu periyoda eşittir. Örneğin gelişme mevsimi boyunca çoğu vejetasyon türleri sürekli bir değişim durumundadır ve uzaktan algılamayı kullanarak bu ince değişimleri izleme yeteneğimiz ne zaman ve hangi sıklıkta görüntü topladığımıza bağlıdır.