UZAKTAN ALGILAMA UYGULAMALARI II - Deneme Sınavı - 12

Bu ünitede raster yükseklik verileri ile çalışma alanı olarak seçilen bölge için eğim, bakı, eşyükselti eğrisi ve gölgeli kabartma haritası üretilecektir. Ünite kapsamında uydulardan elde edilen SRTM ve ASTER yükseklik verileri kullanılacaktır.

SRTM (İngilizce: Shuttle Radar Topography Mission), yeryüzünün topografik haritası- nın çıkarılması amacıyla Ulusal Görüntü ve Haritalama Ajansı (National Imagery and Mapping Agency (NIMA)) ve Ulusal Havacılık ve Uzay Dairesi (National Aeronautics and Space Administration (NASA)) tarafından yürütülen uluslararası bir projedir.

Projenin temel amacı dünyanın % 80’ine ait arazi yüzeyinin (60° kuzey ve 56° güney enlemleri arasında kalan tüm arazi alanları) sayısal topografik verisini elde etmektir.

Projenin temel amacı dünyanın % 80’ine ait arazi yüzeyinin (60° kuzey ve 56° güney enlemleri arasında kalan tüm arazi alanları) sayısal topografik verisini elde etmektir. Bu amaçla yeryüzünün yükseklik verisi 1" X 1" (1-arc-second) (yaklaşık 30 metre) gridler ile elde edilmektedir. Elde edilen yükseklik verisinin düşey yönlü hassasiyeti yaklaşık 16 metredir.

SRTM radar interferometri tekniğini kullanmaktadır. Radar interferometri tekniğinde 2 farklı konumdan çekilen radar görüntüleri arasındaki farklar hesaplanarak yer yüzeyine ait yükseklik verisi elde edilmektedir.

ASTER uydusu adını, “Advanced Spaceborne Thermal Emission and Reflection Radi- ometer” sözcüklerinin baş harflerinden almaktadır. Kasım 1999 tarihinde uzaya fırlatılan uydu, NASA Earth Observing System (EOS), Japonya Ekonomi Bakanlığı (METI) ve Japon- ya Uzaktan Algılama Veri Toplama Merkezi (ERSDAC) ortaklığı tarafından işletilmektedir.

ASTER, üzerinde yer alan 14 farklı bant ile yer yüzeyine ait yüksek çözünürlüklü görüntüler elde etmektedir. Bantların spektral aralıkları, görünür aralıktan termal kızılötesi alana kadardır. Görüntü çözünürlükleri ise 15 metreden 90 metreye kadar değişmektedir.

GRASS yazılımına aktarılan verilerin yükseklik değerlerini sorgulamak için Harita görüntüleme (Map display) penceresinden Raster/vektör harita sorgula (Query raster/vector maps) komutu seçilir.

Görüntü analizinde kullanılacak uydu görüntülerinin yazılıma aktarılması için Dosya → Raster veri içe aktar → Temel formatları içe aktar (File → import rasters data → common formats import (r.in.gdal)) seçilir.

Raster katman listesi (List of raster layer) bölümünden Band1’den Band7’ye kadar olan bantlar seçilir.

Çalışma sınırı belirlendikten sonra sayısallaştırma işlemi Sayısallaştırıcıdan çıkış (Quit digitizer) tuşuna basılarak sonlandırılır. Gelen ekranda değişiklikleri kaydet uyarısına Evet (Yes) denilerek çıkış işlemi gerçekleştirilir.

GRASS GIS yazılımında kullanıcılar tarafından kullanılabilecek birçok bitki indeksi tanımlanmıştır. Bu bitki indekslerinin uygulanabileceği arayüze (i.vi penceresine) Gö- rüntü → Uydu görüntüsü ürünleri → Bitki indeksleri (Imagery →Satellite images products→ Vegetation indices) seçilerek erişilebilmektedir.

Yapılan hesaplama sonucunda NDVI indeks değerleri (-1) ile (+1) arasında değişmektedir.

Kayalık alan, kıraç toprak kırmızı ve yakın kızılötesi bölgeler de benzer yansıtım özellikleri taşır. Bu yüzeylerde NDVI değeri sıfıra yakın değerler alacaktır.

Üretilen NDVI haritasını görsel olarak daha anlaşılır hâle getirmek için yeni renk değerleri atamak gerekmektedir. Bu işlem için Katman Yöneticisi (Layer Manager) penceresinden, üretilen NDVI_Haritasi üzerinde sağ tıklanıp açılan menüden Renk tablosunu belirle (Set color table) seçilir (

TC analizinde Landsat 8 uydu görüntüsünün altı bandı kullanılarak 4 farklı bitki indeksi oluşturulmaktadır.