VERGİ USUL HUKUKU - Deneme Sınavı - 2

Gelir vergisinde, gelirin sadece basit usuldeki ticari kazançlardan oluşması durumunda beyanname izleyen yılın Şubat ayında verilir.

Mart ayı içinde verilmesi gereken beyanname ile bildirilen gelir üzerinden tahakkuk eden gelir vergisi, Mart ve Temmuz aylarında ödenmek zorundadır.

Bazı durumlarda vergi kanunlarında süreler gösterilmemiş ya da açıkça yazılmamışsa 15 günden az olmamak üzere ve ilgiliye tebliğ edilmek kaydıyla belirlenen sürelere, idari süreler denir.

Bilirkişi incelemesi için verilen süre, yargısal sürelere örnek olarak gösterilebilir.

Vergi hukukunda sürelerin ne zaman başlayıp ne zaman biteceği ve hesaplanmasındaki ilkeler Vergi Usul Kanununda  düzenlenmiştir.

Uzlaşmaya başvuru süresinin son günü mali tatile rastlarsa, başvuru süresi tatilin son gününü izleyen tarihten itibaren yedi gün uzar.

Vergi Usul Kanununa göre, defter ve belge tutan kişiler, defter ve belgelerini düzenleme tarihini takip eden takvim yılı başından başlamak üzere beş  yıl süreyle saklamak mecburiyetindedirler.

Mükelleflerin vergisel ödevlerini yerine getiremeyecek olması halinde mücbir sebep sayılmayan hal, mükellefin yurt dışında olmasıdır. Mücbir sebep sayılması için önemli olan mükellefin iradesine dayanmayan hususlara dayalı engellerdir.

7 Nisan 2022 tarihinde doğan vergi alacağının tahakkuk zamanaşımı 31 Aralık 2027 tarihinde biter. Süre, izleyen takvim yılı başından başlar beş yıl sürer.

Genel anlamda tebliğ, hukuki bir işlemden, ilgili kimsenin haber almasını sağlamak için, yetkili makamın kanuni şekilde ve yazı ile yapacağı bilgilendirme işlemi olarak tanımlanabilir. Sözlü tebliğ yapılamaz.

Tebliğ, vergilendirme ile ilgili hüküm ifade eden hususların vergi dairesi tarafından mükellefe veya ceza sorumlusuna yazı ile bildirilmesini ifade etmektedir.

Tebliğ yöntemleri denildiğinde tebligatın muhatabına ulaşmasında kullanılan yollar anlaşılır.
Vergi Usul Kanununda beş tebliğ yöntemine yer
verilmiştir. Bunlar; posta yoluyla tebliğ, memur
vasıtasıyla tebliğ, dairede ya da komisyonda tebliğ,
elektronik tebliğ ve ilan yoluyla tebliğdir. Sözlü tebliğ yoktur.

İlan yoluyla tebliğ, diğer tebliğ yöntemleri kullanılarak tebligat yapılmasının mümkün olmadığı hallerde son çare olarak başvurulan bir tebliğ yöntemidir. Bu nedenle ilan yoluyla tebliğe olağanüstü tebligat yöntemi de denebilir.

Tahakkuk ile “ödeme aşamasına gelen” vergi,
idarece tahsil edilebilecek niteliğe bürünür. Yani tarh
edilen verginin ödenmesi için önce bunun tahakkuk etmesi gerekir. Bu açıklamalardan anlaşılacağı
üzere tahakkuk aşamasında idarece mükellefe karşı
yapılan ayrı bir işlem yoktur. Bu özelliği tahakkuk
aşamasını, kendisinden önce yapılan tarh ve tebliğ
işlemlerinden ayırdığı gibi, daha sonra gerçekleştirilen tahsilden de ayırır.

Kesinleşme, mükellefin yargı yoluna gitmemesi veya gitmekle beraber tüm yolları tüketmesidir. Artık mükellefin gidebileceği bir yargı yolunun kalmamasıdır. Alacağın kesinleşmesi alacağın hukuk
düzeninde ihtilaflı hale gelme olasılığının kalmaması halidir. Gidilebilecek hukuk yollarını bulunmadığı anlamına gelir.

Verginin tahsil edilebilmesi için tahakkuk etmiş olması gerekir. Vergi borcunun tahakkuk etmesi tahsil işleminin hukuki sebebini oluşturur. Verginin tahsili için verginin tahakkuku yeterli olup, kesinleşmesi şart değildir. Bir başka deyişle bir vergi kesinleşmemiş olsa bile tahakkuk etmişse tahsili yoluna gidilebilecektir.

Tahsil aşamasının mükellef açısından görünümü “ödeme”dir. Yani tahsil denildiğinde, verginin rızaen ödenmesi anlaşılır. Mükellefler tarafından verginin ne zaman ve kaç taksitte ödeneceği genel olarak kendi kanunlarında belirtilmiştir.

Sözcük olarak “bir şeyin kayıtlardan silinmesi” anlamına gelen terkin, vergi hukukunda, tarh ve tahakkuk etmiş olan bir verginin silinmesi, tahsil edilen bir verginin ise mükellefe iade edilmesi yoluyla ortadan kaldırılması şeklinde tanımlanır.

Vergi ile ilgili yargı yollarının tüketilmesi artık verginin kesin olarak ödenecek olduğunu gösterir.

Gelir vergisinde yıllık beyanname, gelirin sadece basit usuldeki ticari kazançlardan oluşması durumunda, izleyen yılın Şubat ayında verilir, Şubat ve Haziran aylarında iki eşit taksitle ödenir.