VERGİ UYGULAMALARI - Deneme Sınavı - 11

Şirket yöneticilerinin vergi kanunlarına aykırı hareket etmeleri nedeniyle verilecek para cezaları için öncelikle şirketin tüzel kişiliğine başvurulur. Vergi cezalarının şirketten alınamaması hâlinde şirket temsilcisine gidilir. Şirket temsilcileri vergi aslında olduğu gibi ödemek zorunda kaldıkları cezalar için şirkete rücu etme hakkına sahiptirler. Doğru cevap “C” şıkkıdır.

İstisnaları olmakla birlikte kural olarak gayrimenkul mülkiyeti tescille kazanılır. Tescil, tapu
sicilindeki kütüğe kayıtla gerçekleşir. Doğru cevap "A" şıkkıdır.

Emlak vergisi, servet üzerinden alınan bir vergi türüdür. Vergi bazı servet unsurları üzerinden alınması nedeniyle özel servet vergisi yapısındadır. Doğru cevap "D" şıkkıdır.

Emlak vergisinin konusu, Türkiye sınırları içinde bulunan bina ve arazilerdir. Doğru cevap "C" şıkkıdır.

Emlak vergisinde mükellefler, Kanun’da belirtilen sebeplerin ortaya çıkması halinde bildirim verirler. Mükellefin verdiği bildirimde yer alan bilgiler, yapılacak vergi tarhiyatlarının temelini oluşturur. Bildirim verilmesini gerektiren yeni bir sebep ortaya çıkmadıkça bir daha bildirim verilmez. Mükelleflerin bildirimde bulunmasını gerektiren sebepler ise şunlardır:

Doğru cevap "B" şıkkıdır.

Konutlarda emlak vergisi oranı binde 1’dir. Vergiye konu binaların büyükşehir belediyesi sınırları içinde veya büyükşehir belediyesi mücavir alanı sınırları içinde olması hâlinde vergi oranı iki kat (binde 2) olarak uygulanır. 200.000 TL'nin binde 2'si ise 400 TL yapmaktadır. Doğru cevap "D" şıkkıdır.

Yıllık olarak tarh ve tahakkuk eden emlak vergisine ayrıca verginin % 10’u oranında Taşınmaz Kültür Varlıklarının Korunması Katkı Payı (TKVKKP) eklenir. Bu durumda 1000 TL üzerinden %10 oranında hesaplanacak TKVKKP 100 TL olacaktır. Doğru cevap "A" şıkkıdır.

Konut olarak kullanılan ve yeni inşa edilen binaların vergi değerinin dörtte biri (2.500 TL’den az olmamak üzere) 5 yıl süreyle vergiden istisnadır. Doğru cevap "E" şıkkıdır.

İvazsız edinimler hariç olmak üzere gayrimenkullerin ve bu nitelikteki mal ve hakların edinme tarihinden itibaren beş yıl (1.1.2007 tarihinden önce iktisap edilmiş olanlarda dört yıl) içinde elden çıkarılması halinde doğacak kazançlar değer artışı kazancı kapsamına girmektedir. Söz konusu gayrimenkulün edinme tarihi 05.05.2015'tir. Bu gayrimenkulün 5 yıl içinde yani 05.05.2020 tarihine kadar elde çıkartılması halinde değer artışı kazancı söz konusu olacaktır; bu tarihten sonra elden çıkarılması halinde ise değer artışı kazancı söz konusu olmayacaktır. "A" şıkkında yer alan 05.01.2019 tarihi bu kapsama girmektedir. Ancak diğer şıklarda yer alan tarihler 05.05.2020 tarihinden sonraki bir tarih oldukları için bu kapsama girmemektedir. Doğru cevap "A" şıkkıdır.

Satın alınan veya trampa yoluyla edinilen “arazinin” edinme tarihinden itibaren 5 yıl içinde parsellenerek bu süre içinde veya daha sonraki yıllarda kısmen veya tamamen satılması halinde elde edilen kazanç ticari kazanç kabul ediliyor.

Motorlu taşıtlar vergisi, vergi konusuna giren taşıtlar için belirlenmiş tarifelere göre alınmaktadır. Vergi konusuna giren taşıtın özellikleri dikkate alınarak bulunduğu yere karşılık gelen vergi, her yılbaşında tahakkuk etmektedir. Tahakkuk eden vergi her yıl Ocak ve Temmuz aylarında iki taksitte ödenir. Doğru cevap "A" şıkkıdır.

Genel ve özel bütçeli idarelere, il özel idareleri ile belediyelere, köylere ve kamuya yararlı derneklere ve Cumhurbaşkanınca vergi muafiyeti tanınan vakıflara makbuz karşılığında yapılan bağış ve yardımların; beyan edilen gelirin % 5’ini (kalkınmada öncelikli yörelerde % 10’unu) aşmayan kısmı gelirden indirilebilir. Doğru cevap "A" şıkkıdır.

Ölüm halinde mükellefin ödevleri, mirası reddetmemiş kanuni ve mansup mirasçılara geçer. Her bir mirasçı, ölenin vergi borçlarından miras hisseleri oranında sorumlu olur. Ancak cezalar dolayısıyla mirasçıların herhangi bir sorumluluğu bulunmamaktadır. Bu, cezanın kişiselliği kuralının bir sonucu olup ölüm halinde cezalar düşmektedir. Bu durumda dört mirasçı ve bunların da hisseleri eşit olduğu için her bir mirasçı, ölenin sadece asli vergi borcunun (200.000 TL) dörtte birinden (200.000/4=50.000 TL) sorumlu olacaktır. Doğru cevap "A" şıkkıdır.

Katma değer vergisinin konusuna giren işlemlerden ilki; “ticari, sınai, zirai ve serbest meslek faaliyeti çerçevesinde yapılan teslim ve hizmetler” olarak belirlenmiştir. Buna göre Kanun’da belirlenmiş faaliyetleri “devamlı” olarak yapanların bu faaliyetleri kapsamında yapmış oldukları teslim ve hizmetler verginin konusuna girmektedir. Söz konusu faaliyetlerin “arızi” olarak yapılması ise verginin konusuna girmemektedir. (Doğru Yanıt A Şıkkıdır.)

Katma değer vergisinin mükellefleri KDVK’nın 8. maddesinde sayılmıştır. Anılan maddeye göre vergi mükellefleri şunlardır.
• Mal teslimi ve hizmet ifası hâllerinde bu işleri yapanlar,
• İthalatta mal ve hizmet ithal edenler,
• Transit taşımalarda gümrük veya geçiş işlemine muhatap olanlar,
• PTT İşletme Genel Müdürlüğü ve radyo ve televizyon kurumları,
• Her türlü şans ve talih oyunlarını tertip edenler,
• Gösteri ve konserlerde bunları tertipleyenler veya gösterenler,
• Gelir Vergisi Kanununun 70. maddesinde belirtilen mal ve hakları kiraya
verenler,
• İsteğe bağlı mükellefiyette talepte bulunanlar.
Görüldüğü gibi, Kanun’da katma değer vergisi mükellefleri ifadesiyle “vergi sorumluları” sayılmıştır. Çünkü sayılanlar, verginin nihai ödeyicisi durumunda değildir. KDV’in yapısı gereği kanun’da mükellef olarak sayılan kimselerin verginin konusuna giren işlemler dolayısıyla üzerlerinde vergi yükü kalmamaktadır. (Doğru Yanıt B Şıkkıdır.)

Katma değer vergisinde vergiyi doğuran olay “teslimdir”. Kanun teslimi şu şekilde tanımlamıştır: “Teslim, bir mal üzerindeki tasarruf hakkının malik veya onun adına hareket edenlerce, alıcıya veya adına hareket edenlere devredilmesidir. Bir malın alıcı veya onun adına hareket edenlerin gösterdiği yere veya kişilere tevdii teslim hükmündedir. Malın alıcıya veya onun adına hareket edenlere gönderilmesi hâlinde, malın nakliyesinin başlatılması veya nakliyeci veya sürücüye tevdi edilmesi de mal teslimidir.” (Doğru Yanıt C Şıkkıdır.)

Ticari teamüllere uygun olan ve faturada ayrıca gösterilen iskontolar matraha dahil değildir. Katma değer vergisine konu mal üzerinden ÖTV alınıyorsa katma değer vergisinin matrahı, bedele ÖTV eklenerek bulunur.
İthalatta uygulanan KDV’nin matrahı; bedele ithalat sırasında ödenen her türlü vergi, resim, harç ve benzerleri payların eklenmesiyle bulunur. Mal veya hizmetin satış bedeli dışında ayrıca tahsil edilmesi gereken vade farkı, fiyat farkı, faiz gibi farklar da katma değer vergisi matrahına dahil olacaktır.
Gider Vergileri Kanunu’na göre alınmakta olan özel iletişim vergisi ve şans oyunları vergisi, katma değer vergisi matrahına dahil edilmez. (Doğru Yanıt D Şıkkıdır.)

Katma değer vergisinde vergilendirme, her vergilendirme dönemi için mükellef tarafından yapılan beyana dayanır. Beyanlar, “beyanname” aracılığıyla yapılır.
İthalatta gümrük idaresine verilen gümrük giriş beyannameleri katma değer vergisi beyannameleri yerine geçmektedir. Bu nedenle ithalatta ayrıca beyanname verilmez.
Vergilendirme dönemi bir aylık olan mükellefler, bir aylık işlemlerle ilgili beyannameyi ertesi ayın 26. günü akşamına kadar verirler. Vergilendirme dönemi üç aylık olan mükellefler üç aylık işlemlerle ilgili beyannameyi üçüncü ayı izleyen ayın 26. günü akşamına kadar verirler. (Doğru Yanıt E Şıkkıdır.)

Katma değer vergisi kesintisi yapmakla sorumlu tutulanlar bir aylık süre içinde kesinti yapmış oldukları vergileri vergi sorumluları için öngörülen (2) no.lu beyanname ile izleyen ayın 26’sına kadar beyan ederler ve 26. günü akşamına kadar öder. (Doğru Cevap A Şıkkıdır.)

GVK hükümlerine göre kazancından dolayı gelir vergisinden muaf olan esnaflar (küçük esnaf) KDV’den de vergiden muaf tutulmuştur. Bu durumdaki kişilerce gerçekleştirilen teslim ve hizmetler için KDV hesaplanmaz. GVK hükümlerine göre vergiden muaf olan serbest meslek erbapları tarafından yapılan teslim ve hizmetler KDV’ye tabi değildir. Ticari kazancından dolayı basit usulde vergilendirilenler tarafından gerçekleştirilen teslim ve hizmetler ile nedeniyle de KDV hesaplanmaz. Gerçek usulde vergilendirilmeyen (stopaj yoluyla vergilendirilen) çiftçilerin
teslimleri üzerinden KDV hesaplanmaz. KDV’nin iç tüketimi hedef alması nedeniyle Türkiye’de ikamet etmeyen yolcuların Türkiye dışına götürdükleri mallar için KDV ödenmemesi gerekmektedir. (Doğru Yanıt B Şıkkıdır.)