VERGİ YARGILAMASI HUKUKU - Deneme Sınavı - 7

Yapılan bildirimlere rağmen, posta  ücreti süresi içinde tamamlanmazsa dosyanın işlemden kaldırılmasına karar verilir. Bu kararın tebliği tarihinden başlayarak üç ay içinde, noksan tamamlanmak suretiyle yeniden işleme konulması istenmediği takdirde, davanın açılmamış sayılmasına karar verilir ve davacıya tebliğ edilir. Doğru cevap B'dir.

İdareye yapılan başvurulara, idare en geç altmış gün içinde yazılı olarak cevap vermekle yükümlüdür. İdarenin bu süre içinde cevap vermemesi durumunda, olumsuz cevap verdiği; yani isteği reddettiği varsayılmaktadır. Doğru cevap C'dir.

İdari Yargılama Usûlü Kanunu’na göre dava açma süresi, özel kanunlarında ayrı süre gösterilmeyen hâllerde Danıştay ve idare mahkemelerinde altmış ve vergi mahkemelerinde otuz gündür. Doğru cevap A'dır.

Dava açma sürelerine uyulup uyulmadığı yargı organlarınca re’sen göz önünde bulundurulur.  Doğru cevap E'dir.

Soruda yer alan (I) ve (III) numaralı önermeler doğrudur. Vergi hukukunda zamanaşımının, kamu düzenine ilişkin olması nedeniyle tarafların herhangi bir beyanına gerek olmaksızın, mahkeme tarafından re’sen (kendiliğinden) dikkate alınması gerekir. (II) numaralı önerme yanlıştır. Doğru cevap D'dir.

Davanın derdest olması, dava açılmakla birlikte davanın görü(şü)lmeye başlanması anlamına gelmektedir. Mahkeme, derdestlik iddiasını kabul ederse ikinci dava açılmamış sayılır; ancak davanın reddine karar verilemez. Doğru cevap C'dir.

Devlet ya da genel anlamda idare ile kişiler arasında vergilendirmeden doğan ilişkilere vergi hukuku ilişkisi denilmektedir. Buna göre doğru cevap D şıkkıdır.

Vergi hukuku ilişkisi bağlamında bir şeyi yapmak veya yapmamak veya bir şeye katlanmak şeklinde ortaya
çıkan ilişkiler bütünü, vergi ödevi ilişkisi olarak adlandırılır. Buna göre doğru cevap D şıkkıdır.

Vergi idaresi ile vergi ödevlileri arasında vergi hukuku uygulamalarına ilişkin olarak ortaya çıkan anlayış farklılığına ve/ya da aynı konuda tarafların aynı yönde düşünmemeleri hâline vergi anlaşmazlığı denilmektedir. Buna göre doğru cevap B şıkkıdır.

Vergi anlaşmazlıklarının çözüm yolları genelde hem vergi borcunun aslını hem de vergi cezalarını kapsamaktadır. Buna göre doğru cevap D şıkkıdır.

Kural olarak, hem vergi aslına hem de vergi cezalarına ilişkin anlaşmazlıkların çözümünde başvurulabilecek yollar hata düzeltme ve uzlaşmadır. Buna göre doğru cevap A şıkkıdır.

Vergi dairesi ile vergi ödevlisinin ikmalen, re’sen veya idarece tarh edilen vergilerle bunlara ilişkin vergi ziyaı cezaları üzerinde karşılıklı görüşme ve pazarlık sonucu anlaşmaya varmalarına uzlaşma adı verilir. Buna göre doğru cevap E şıkkıdır.

Tereddüde yer vermeyecek derecede açık ve mutlak olarak tesbit edilebilen vergi hatalarının vergi idaresi tarafından re’sen düzeltilmesi mümkündür. Buna göre doğru cevap B şıkkıdır.

Vergiyi doğuran olayın gerçekleştiği takvim yılını izleyen yılın başından itibaren 5 yıl içinde düzeltilmeyen vergi hataları zamanaşımına uğramaktadır ve artık düzeltilememektedir. Buna göre doğru cevap C şıkkıdır.

Cezalarda indirim, vergi ödevlisi adına ikmalen, re’sen veya idarece tarh edilen vergi aslı ile indirimlerden arta kalan cezaları, ihbarnamenin tebliğ tarihinden itibaren otuz gün içinde ilgili vergi dairesine başvurmak ve dava açmamak kaydıyla vadesinde veya teminat göstererek vadenin bitmesinden itibaren üç ay içinde ödeyeceğini bildirmesi hâlinde, kesilmiş olan vergi cezalarında belli oranlarda indirim yapılmasıdır. Buna göre doğru cevap C şıkkıdır.

Uzlaşmanın temin edilemediğine ve/ya da uzlaşmanın sağlanamadığına ilişkin tutanağın tebliğ tarihinde,
• dava açma süresinin sona ermesine onbeş günden fazla bir süre varsa bu süre içinde;
• dava açma süresi sona ermişse, tutanağın tebliğ tarihinden itibaren onbeş gün içinde;
• dava açma süresinin sona ermesine onbeş günden az bir süre kalmışsa kalan sürenin onbeş güne tamamlanması suretiyle davanın açılması mümkündür. Buna göre doğru cevap C şıkkıdır.

A şıkkı yanlıştır. Uzlaşma, vergi dairesi ile vergi ödevlisinin ikmalen, re’sen veya idarece tarh edilen vergilerle bunlara ilişkin vergi ziyaı cezaları üzerinde karşılıklı görüşme ve pazarlık sonucu anlaşmaya varmaları; konuyu uyuşmazlık hâline getirmemeleridir. b şıkkı yanlıştır. Türk Vergi Sistemi’nde uzlaşmaya tarhiyat öncesi ve tarhiyat sonrası olmak üzere iki ayrı aşamada başvurulabilmektedir. C şıkkı doğrudur. Tarhiyat öncesi uzlaşma talepleri, incelemenin herhangi bir aşamasında, yazılı olarak yapılmak zorundadır. D şıkkı yanlıştır. Uzlaşmanın sağlanamamış olması hâlinde, uzlaşmanın sağlanamadığına dair tutanak düzenlenir ve bu tutanakla birlikte inceleme raporları, tarh işlemi yapılması amacıyla incelemeye muhatap olan vergi ödevlisinin bağlı olduğu vergi dairesine gönderilir. E şıkkı yanlıştır. Tarhiyat öncesi uzlaşma görüşmelerinde uzlaşma sağlanamaması hâlinde, vergi ödevlisinin tarhiyat sonrası uzlaşma talep etme hakkı bulunmamaktadır.

A şıkkı yanlıştır. Uzlaşma konusunu ikmalen, re’sen veya idarece tarh edilen vergiler ile bunlara ilişkin olarak kesilen vergi ziyaı cezaları oluşturmaktadır. Ancak, Vergi Usul Kanunu’nun 359’uncu maddesinde yer alan (kaçakçılık suçunu oluşturan) fiillerle vergi zıyaına sebebiyet verilmesi hâlinde tarh edilen vergi ve kesilen ceza ile bu fiillere iştirak edenlere kesilen cezalar uzlaşma kapsamında değildir. B şıkkı yanlıştır. Vergi ödevlisinin, vergi/ceza ihbarnamesinin tebliğ tarihinden itibaren 30 gün içinde uzlaşma başvurusunda bulunması mümkündür. C şıkkı doğrudur. Uzlaşma Komisyonu tarafından talebin incelenmesi sonucunda vergi ödevlisine uzlaşma yer, saat ve tarihi yazılı olarak ve uzlaşma tarihinden en az 15 gün önce bildirilmek durumundadır. D şıkkı yanlıştır. Uzlaşmanın sağlanması hâlinde, uzlaşma tutanağı vergi ve cezaların ödeme zamanlarından önce ilgiliye tebliğ edilmişse, kanunî ödeme zamanlarında; ödeme zamanları kısmen veya tamamen geçtikten sonra tebliğ edilmişse, ödeme süreleri geçmiş olanlar uzlaşma tutanağının tebliğinden itibaren bir ay içinde ödenir. E şıkkı yanlıştır. Uzlaşmanın temin edilememesi ve/ya da uzlaşmanın sağlanamaması hâlinde yargı yoluna gidilebilmektedir. Uzlaşmaya başvurma dava açma süresini durdurma ve/ya da kesme etkisine sahip değildir.

D şıkkı doğrudur. Uzlaşmanın temin edilemediğine ve/ya da uzlaşmanın sağlanamadığına ilişkin tutanağın tebliğ tarihinde,

• dava açma süresinin sona ermesine onbeş günden fazla bir süre varsa bu süre içinde;

• dava açma süresi sona ermişse tutanağın tebliğ tarihinden itibaren onbeş gün içinde;

• dava açma süresinin sona ermesine onbeş günden az bir süre kalmışsa kalan sürenin onbeş güne tamamlanması suretiyle davanın açılması mümkündür.

A şıkkı yanlıştır. Matrah hataları, vergilendirme ile ilgili beyanname, tahakkuk fişi, ihbarname, tekâlif cetveli ve kararlarda matraha ilişkin rakamların, indirimlerin eksik veya fazla gösterilmiş veya hesaplanmış olmasıdır. B şıkkı doğrudur. Verginin mükerrer olması, aynı vergi kanununun uygulanmasında belli bir vergilendirme dönemi için aynı matrah üzerinden bir defadan fazla vergi istenmesi veya alınmasıdır. C şıkkı yanlıştır. Vergi miktarında hatalar, vergi oran ve tarifelerinin yanlış uygulanmış olması, mahsupların yapılmamış veya yanlış yapılmış olması, matrah hataları ile ilgili olarak belirtilen belgelerde verginin eksik veya fazla gösterilmiş veya hesaplanmış olmasıdır. D şıkkı yanlıştır. Mükellefiyette hata, açık olarak vergiye tâbi olmayan veya vergiden muaf bulunan kimselerden vergi istenmesi veya alınmasıdır. E şıkkı yanlıştır. Verginin mevzuunda hata, açık olarak vergi konusuna girmeyen veya vergiden istisna edilmiş olan gelir, servet, madde, kıymet, evrak ve işlemler üzerinden vergi istenmesi veya alınmasıdır.