VERGİ YARGILAMASI HUKUKU

Mahkeme kararlarının olağan kanun yollarına başvurulmadan veya olağan kanun yollarına başvurulması sonucunda kesinleşmesinden sonra, yani şekli ve maddi anlamda kesin hüküm haline gelmiş olan kararlara karşı başvurulan kanun yollarına olağanüstü kanun yolları denilmektedir. Doğru cevap "D" şıkkıdır.

Kanun’da sınırlandırılmış bir şekilde sayılmış olan sebeplere dayanılarak esas hükmün kaldırılmasını ve davanın yeniden incelenmesini sağlayan olağanüstü kanun yoluna iade-i
muhakeme ya da yargılamanın yenilenmesi denilmektedir. Yargılamanın yenilenmesi, bir mahkemece verilen ve kesinlik arz eden bir kararın belli bazı sebepler dolayısıyla aynı
mahkemece kaldırılmasını ya da değiştirilmesini sağlamaya yarayan bir olağanüstü kanun yoludur. Doğru cevap "A" şıkkıdır.

Yargılamanın yenilenmesi yoluna başvurabilmek için mahkemece verilmiş nihaî bir karar olmalı ve bu karar da kesin hüküm niteliği kazanmış bulunmalıdır. Bir karara
karşı yargılamanın yenilenmesi talebinde bulunabilmek için, o karar aleyhine başvurulacak olağan kanun yolunun kalmamış olması gerekir. Bu itibarla, karara karşı istinaf ya da
temyiz yoluna başvurma imkânı varsa, yargılamanın yenilenmesi talebinde bulunulamaz. Danıştay’ın, temyiz aşamasında, işin esasına girmeden verdiği kararlara
karşı da yargılamanın yenilenmesi yoluna gidilemez. Danıştay’ın temyiz yoluyla incelediği işlerde verdiği onama veya bozma kararları ise, esas karar olmadıklarından yargılamanın yenilenmesi yoluyla kaldırılmaları mümkün değildir. Bu nedenle doğru cevap "E" şıkkıdır.

Yargılamanın yenilenmesi nedenleri İdari Yargılama Usulü Kanununda sayma yolu ile belirtilmektedir. Yargılamanın yenilenmesi talebinde bulunabilmek için bu nedenlerden birine ya da birkaçına dayanmak gerekir. Bu nedenlerin dışındaki bir nedenden dolayı, bu yola gidilemez. Karardan sonra yeni bir belgenin ele geçmiş olması, karara esas alınan belgenin sahteliğinin anlaşılması, bilirkişinin bilerek gerçeğe aykırı rapor vermesi ve davaya bakması yasak olan Hakimin karar vermesi bu nedenler arasında yer almaktadır. Ancak Hakimin yürütmenin durdurulması kararı vermesi bu nedenler arasında yer almamaktadır. Doğru cevap "D" şıkkıdır.

İstinaf ve temyiz incelemesinden geçmeden kesinleşen kararlara karşı Danıştay Başsavcısının başvurabileceği özel kanun yoluna kanun yararına temyiz denilmektedir. Doğru cevap "B" şıkkıdır.

Hükmün açıklanması ancak, açıklanması istenilen, yani belirsiz veya çelişik olduğu iddia olunan kararı vermiş bulunan mahkemeden istenebilir. Böyle bir hükmün açıklanması, bir başka makamdan, mahkemeden veya bir üst mahkemeden istenemez. Çünkü, bir hükmün açıklanması ancak ve en iyi şekilde onu vermiş olan mahkeme tarafından yapılabilir. Doğru cevap "C" şıkkıdır.

Yanlışlıkların düzeltilmesi yolu ile kararın özünde herhangi bir değişiklik yapılamaz. Bu itibarla hükmün kapsamı ne genişletilebilir ne de daraltılabilir. Hukuki yanlışlıklar, bu yolla giderilemez. Burada söz konusu olan maddi yanlışlıklardır. Bunlar da dosyanın incelenmesi ile kolayca düzeltilebilir. Bu maddi yanlışlıklardan biri de kararın hüküm fıkrasındaki hesap yanlışlıklarıdır. Varsa hesap yanlışlıkları düzeltilebilir. Doğru cevap "E" şıkkıdır.

Dava malzemesinin hazırlanmasında, tarafların yanında, mahkemenin de görevli olmasına re’sen araştırma ilkesi denir. Doğru cevap "B" şıkkıdır.

Delil serbestisi ilkesi, uyuşmazlık konusu olayın gerçek mahiyetinin belirlenebilmesi için uygun olan her şeyin delil olabilmesidir. Belirli konuların belirli delillerle ispatı söz konusu olmadığı için, bu ilkenin doğal sonucu olarak, delillerin sayıca sınırlanması yoluna gidilmemektedir. Bu itibarla, belirli/sayılı şeylerin değil, delil olabilecek her şeyin ispat vasıtası olarak kabulü mümkündür. Doğru cevap "A" şıkkıdır.

Delillerin serbestçe değerlendirilmesi ilkesi, delillerin sayısı ile değil, değerlendirilmesi ile ilgilidir. Bu yönüyle bu ilke, delilden çok ispat konusuyla bağlantılıdır. Delil serbestisi ilkesi, delillerin çeşidi ve sayısı ile; delillerin serbestçe değerlendirilmesi ilkesi ise, delillerin niteliği ve ispat gücü ile ilgilidir. Doğru cevap "C" şıkkıdır.