YANGIN VE YANGIN GÜVENLİĞİ - Deneme Sınavı - 10

Uluslararası Standardizasyon Kuruluşu - ISO (International Organization for Standartization)
Kuruluş Yılı: 1947
Üye Sayısı: 97
Doğru cevap ''C'' şıkkıdır.

Türkiye’de 2002 yılından önce, sadece yerel öl­çekte geçerliliği olan ve 1992 yılında yürürlüğe giren “İstanbul Büyükşehir Belediyesi Yangından Korunma Yönetmeliği” gündeme gelmiştir ve içeri­ğinde devlet tarafından kullanılan binalarda alınacak yangın güvenlik önlemlerini kapsayan hususlar yer almıştır. Ancak yangın güvenlik önlemlerini geniş çapta ele alan başka herhangi bir düzenleme bulun­mamaktadır.  İlerleyen süreçte 26 Ekim 1995 yılında yürürlüğe giren “Kamu Binalarının Yangından Ko­runması Hakkında Yönetmelik” [1] ve belediyeler tarafından çıkarılmış bulunan yangından koruma yönetmelikleri ve talimatlar ile yangın güvenliği konusunda yeni birtakım düzenlemeler yapılmıştır. Bahsi geçen yönetmeliklerde kamu kurum ve ku­ruluşları tarafından kullanılan binaların yangınlara karşı korunması için yangın öncesinde ve esnasında alınacak tedbirler, can ve mal kaybının en aza indiril­mesi konusunda yapılacak iş ve işlemler ile görevlile­ri belirtmiştir. Devletin kullanımı dışındaki binalar için ise herhangi bir yaptırım söz konusu edilmemiş­tir. Cevap A.

Bu konudaki en önemli gelişme, 26 Temmuz 2002 yılında Bakanlar Kurulu tarafından kabul edilen “Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönet­melik (BYKHY)” ile başlamıştır. Bu yönetmelikle, Türkiye’de ilk defa bütün ülke genelinde kamu ku­rum ve kuruluşları, özel kuruluşlar ve gerçek kişiler­ce kullanılan her türlü yapı, bina, tesis ve işletmenin yangın güvenliği hususunda uyulması gerekli düzen­lemeleri içeren zorunluluklar getirilmiştir. Cevap E.

Dünyanın pek çok ülke­sindeki benzer diğer yönetmeliklerden de esinlenilerek mevcut yönetmeliğin içeriği genişletilmiş ve ulusal ölçekte uygulanır hâle getirilerek “Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmelik (BYKHY)” adı altında yayımlanmıştır. Yayımlanan ilk yönetmeliğin uygulanmasında karşılaşılan problemlerin azaltılması ve AB (Avrupa Birliği)’ye uyum sürecinin gerekleri için 2003 yılında başlatılan çalışmalar sonucunda söz konusu yönetmeliği yürürlükten kaldıran yeni bir yönetmelik 2007 yılında yayımlanmıştır. Doğru Cevap C'dir.

BYKHY hükümlerinin uygulanmasında proje ve yapım ile ilgili konularda tereddüde düşülen, yorumlanması gereken veya belirsizlikler içeren hu­suslar hakkında Çevre ve Şehircilik Bakanlığı yetki­lidir. Bakanlık proje ve yapım ile ilgili maddelerin hazırlanmasında görev almakta, ayrıca konu ile il­gili uygulamaya esas olacak yazılı görüşler vermek­tedir. Doğru  Cevap A'dır.

Yönetmeliğin uygulanmasında proje ve yapım ile ilgili konular dışındaki alanlarda ise İçişleri Ba­kanlığı yetkilidir. Belediyelerdeki itfaiye teşkilatını kapsayan İtfaiye Yönetmeliği de İçişleri Bakanlığı tarafından hazırlamıştır.Doğru Cevap B'dir.

Hizmet Standartları: Mal ve hizmetlerin insanın can ve mal güvenliğini tehlikeye düşürmeden, kaliteli, ekonomik ve verimli bir şekilde üretilmesi için uygulanması zorunlu olan asgari sistem gerekliliklerini belirleyen standartlardır. Örneğin; ISO 9001 Kalite Yönetim Sistemi Standardı, ISO 18001 OHSAS İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Standardı vb.

Bölgesel Standartlar: Çeşitli ticari ilişkiler içe­risindeki ülkelerin kendi aralarında anlaşarak uyguladıkları standartlardır. Örneğin CE Uygunluk İşareti AB’ye üye ülkelerin kendi aralarında anlaşa­rak uyguladıkları bölgesel bir standarttır. Doğru cevap E'dir.

TSE standartları aranırken kolaylık sağlanması açısından ICS (The International Classifi­cation for Standards) kodları bulunmaktadır. Mevcut standartlar ICS kodlarının altında kendilerine uygun başlık altında yayımlanmaktadır. Doğru cevap A'dır.

Aktif Yangın Güvenlik Önlemleri: Aktif yangın güvenlik önlemleri, yapı tamamlandıktan sonra kurulan algılama, uyarı ve söndürme sistemleri gibi genellikle mekanik savunma ve önleme sistemleridir. Bunlar, yangın başlangıçlarının bulunmasını sağlayan ısı, duman, alev ve gaz dedektörleri gibi algılayıcılar, yangın başlangıçlarını ses çıkararak ve/veya ışıklı olarak kullanıcılara haber veren erken uyarı sistemleri ve yangını kontrol altında tutan söndürme sistemlerinden oluşmaktadır. Doğru cevap A'dır.

Yapıda yangın güvenliğini sağlamada uygulanacak taktikler aşağıdaki gibi sıralanabilir. • Önleme tedbirleri: Yakıt olarak, tutuşmaya neden olabilecek her şeyi ve tutuşma kaynaklarını kontrol altına alarak yangının çıkmasını engellemek. Doğru cevap B'dir.

Tehlike; insanların yaralanması, sağlığının bozulması veya bunların gerçekleşmesine sebep olabilecek kaynak, durum veya işlemdir. Doğru cevap C'dir.

Sorgulama adımlarına göre saptanan veriler doğrultusunda riskin ve risk alanlarının tanımlanması için yapılan değerlendirmeler üzerinden yönetim problemi hâline gelen riske karşı stratejilerin geliştirilmesi ile çözümler üretilmesi aşaması gelmektedir. Veriler değerlendirilirken izlenecek adımları ise aşağıdaki gibi özetlemek mümkündür: 1. ADIM-Binadaki potansiyel yangın riskini-risk bölgelerini tanımlamak (İşlevsel risk analizi yapılarak işleve bağlı olası risklerin saptanması). Doğru cevap A'dır.

Nitel yangın risk analizinde riski hesaplarken ve ifade ederken sayısal değerler yerine tanımlayıcı (düşük, yüksek, çok yüksek gibi) değerler kullanılmaktadır. Doğru cevap B'dir.

Kontrol Listeleri Kullanılarak Birincil Risk Analizi Yöntemi: Kontrol listeleri, yürürlükteki standart ve yönetmeliklerce belirlenen yangın güvenlik önlemlerinin evet-hayır, uygun-uygun değil, var-yok, yeterli-yetersiz şeklinde değerlendirilerek tehlikelerin belirlenmesini sağlamaktadır. Doğru cevap E'dir.

Olay ağacını geliştirilmesinde izlenecek yolu aşağıdaki gibi sıralayabiliriz: Adım1: Başlatıcı olayın belirlenmesi Adım2: Güvenlik bariyerlerinin ve fonksiyonlarının belirlenmesi Adım3: Olay ağacının oluşturulması Adım4: Sonuçların sınıflandırılması Adım5: Her bir dal için koşullu olasılıkların tahmini Adım6: Sonuçların nicelleştirilmesi. Doğru cevap B'dir.

Yapılı çevre; hayatın neredeyse tamamının sürdürüldüğü, belli bir nüfus yoğunluğuna sahip olan, büyük oranda örgütlenmiş, karmaşık yaşam süreçlerini barındıran, insanı doğrudan etkileyerek yaşamının niteliğini belirleyen, farklı disiplinlerin organize birlikteliği ile çevresel değişkenler, teknikler, teknolojiler, beklentiler vs. doğrultusunda alınan kararlara dayalı olarak tasarlanan, planlanmış bir fiziksel dokuya sahip mekânlar bütünü olarak tanımlanabilir. Doğru cevap C'dir.

İstanbul Yangını (14 Temmuz 1660): Eremya Çelebi’ye göre Ayazma Kapısından başlayan yangın Samatya ve Fatih’e kadar yayılmış ve o zaman ki şehrin yarısını küle çevirmiştir. Mehmet Halife’ye göre yangında 2.700 kişi yanmış, 120 saray, yüzden fazla mahzen, 360 camii, 40 hamam ve birçok bina harap olmuştur. Şehirde kıtlık baş göstermiştir. Eremya Çelebi yangını mahşer gününe benzetmiş, Aznavuroğlu’na göre bazıları şuurlarını kaybetmiştir. Doğru cevap B'dir.

Büyük Londra Yangını (10-12 Temmuz 1212): Tarihin en ölümcül yangınlarından biri olan yangında eski Londra’nın üçte biri yıkıntılar içinde kalmış, Londra’nın Southwark bölgesi kül olmuştur. Yaklaşık 3.000 kişinin ahşap olan Londra köprüsünde yanarak öldüğü belirtilmektedir. Doğru cevap E'dir.

Atrium: İki veya daha çok sayıda katın içine açıldığı, merdiven yuvası, asansör kuyusu, yürüyen merdiven boşluğu veya su, elektrik, havalandırma, iklimlendirme, haberleşme tesisat bacaları ve şaftlar hariç, üstü kapalı geniş ve yüksek hacimdir. Doğru cevap D'dir.