YANGIN VE YANGIN GÜVENLİĞİ - Deneme Sınavı - 16

Bulguları kaydetmek ve olması gerekenleri saptamak veriler değerlendirilirken izlenecek 4. adımdır.

Hata ağacı analiz yöntemi önceden tahmin edi­lebilen istenmeyen hata olayını en üst olay olarak ele alır ve olayı alt bileşenlerine ayırarak grafiksel olarak gösterir.

Olası hata türleri ve etkileri analiz yöntemi yapının tamamını, kısımlarını, donanımını, makine ve ekipmanlarının çalışmasını, bundan kurumun nasıl etkileneceğinin belirlenmesini ve sonuçlarının değerlendirilmesini, tehlikenin kay­nağını tespit etmeyi ve önlemeyi sağlar.

Buna göre; kentte yangın riski açısından 1.sırada patlayıcı maddeler, dolum tesisleri, sanayi tesisleri, fabrikalar, müzeler ve saraylar; 2. ve 3.sırada ise insanların toplu hâlde yaşadıkları alan olan konutlar, alışveriş merkezleri, oteller ve imalathaneler bulunmaktadır.

Kentsel yerleşimlerde bazı belirgin özellikler yaygın
yangın çıkma olasılığını etkilemektedir:
• Çok yoğun yerleşmeler (büyük ve kompleks yeni yerleşmeler, plansız gelişen gecekondu bölgeleri, eski veya tarihî yerleşim bölgeleri)
• Yapılarda yanıcı malzeme kullanılması ve aralarında yeterli ayrım uzaklığı ya da yangının yayılmasını önleyici engeller bulunmaması (Cephe yangınları açısından çok önemli!).
• Yapı çevresinin araç yaklaşımı açısından yeterliliği ve yapı dışına taşmış olan işlevlerin etkisi
• Trafiğe kapalı olarak planlanmış kent merkezleri ve sabit kent donatılarının trafik akışına olan etkisi

Tüm bina cephelerinin yangına karşı güvenliğinin sağlanmasında dikkat gerektiren hususlar aşağıda sıralanmıştır:
• Cephe geometrisi
• Cephedeki doluluk/boşluk oranı (cephe yüzeyini oluşturan duvarlar üzerindeki kapı ve pencere açıklıkları)
• Seçilen taşıyıcı sistem
• Dış duvarların inşasında kullanılan yapı malzemeleri
• Yalıtım malzemeleri ve uygulama detayları

Giydirme cephe sistemlerinin geleneksel cephe düzenlemelerine göre zarar görme tehlikesini artıran başlıca nedenleri aşağıdaki gibi sıralamak mümkündür:
• Çelik, alüminyum gibi ergime noktası düşük metallerden oluşan taşıyıcı elemanlar
• Büyük korunumsuz cephe yüzeylerini yaratan cephe boşluk oranlarının çok olması
• Duman, alev ve yanıcı gazların katlar arasındaki geçişine izin veren çok sayıda birleşim noktasının bulunması
• Cephe sistemi ile bina döşemesi arasında kalan boşluklarda dolgu malzemesi olarak duman ve zehirli gaz çıkarma kapasitesi yüksek olan petrol türevi esaslı yalıtım malzemeleri gibi yanıcı malzemelerin tercih edilmesi

Alevlerin bir kattan diğer bir kata geçmesini engellemek için iki katın pencere gibi korumasız boşlukları arasında; düşeyde en az 100 cm yüksekliğinde yangına dayanıklı cephe elemanıyla dolu yüzey oluşturulur.

Aktif yangın güvenlik önlemleri, yapı tamamlandıktan sonra kurulan algılama, uyarı ve söndürme sistemleri gibi genellikle mekanik savunma ve önleme sistemleridir. Bunlar, yangın başlangıçlarının bulunmasını sağlayan ısı, duman, alev ve gaz dedektörleri gibi algılayıcılar, yangın başlangıçlarını ses çıkararak ve/veya ışıklı olarak kullanıcılara haber veren erken uyarı sistemleri ve yangını kontrol altında tutan söndürme sistemlerinden oluşmaktadır.Doğru cevap E'dir.

Algılama: Gerçekleşen bir yangın olayını erken safhada keşfetmek. Doğru cevap A'dır.

Tehlike; insanların yaralanması, sağlığının bozulması veya bunların gerçekleşmesine sebep olabilecek kaynak, durum veya işlemdir. Doğru cevap D'dir.

Bina kullanım sınıflarına göre yapı elemanları yangın dayanım özelliklerinin belirlenmesi risk alanlarını ve olasılıklarını saptamak için kullanılan sorgu adımlarından yapı taşıyıcı sisteminin değerlendirilmesi kapsamında yer alır. Doğru cevap A'dır.

Birinci adım: Binadaki potansiyel yangın riskini-risk bölgelerini tanımlamak. Doğeu cevap E'dir.

Asansör boşlukları düşey bağlantılarda yer almaktadır. Doğru cevap E'dir.

Tüm boru bağlantıları binalarda yangın ve yan ürünlerin yayılmasına olanak veren yatay bağlantılardan biridir. Doğru cevap A'dır.

L tipi matris risk skoru derecelendirmesinde belirlenen risk kabul edilebilir seviyeye düşürülünceye kadar, alternatiflerin kontrollü biçimde kullanıldığı riskler orta düzeydeki risklerdir. Doğru cevap C'dir.