YAŞLILARDA GÖRÜLEBİLECEK SORUNLAR VE BAKIM HİZMETLERİ - Deneme Sınavı - 2

Kalıcı inkontinans nedenlerini beş başlık altında toplayabiliriz.

Doğru cevap E'dir.

Uluslararası İnkontinans Derneği 2002 yılında ‘her türlü istemsiz idrar kaçırma halini inkontinans’ olarak tanımlamıştır.

Üİ genel olarak 80 yaşından sonra erkekler ve kadınlarda aynı sıklıkta görülürken 80 yaşına kadar kadınlarda erkeklerden daha fazla görülmektedir. Aynı zamanda yaşlanmanın doğal bir sonucu değil her yaşta patolojik bir durumdur ve huzur evinde kalan yaşlılarda daha sıklıkla görülmektedir. Dolayısıyla şıklar arasında tek doğru ifade E şıkkındadır.

Üriner inkontinans için temel değerlendirme; ayrıntılı bir öykü alınması, fizik muayene, idrar tetkiki, en az 3 günlük mesane günlüğü tutulması ve postmiksiyonel rezidu (PMR) tayini ile yapılmaktadır. Psikolojik test uygulaması bunlar arasında yer almaz.

Aşırı sıvı alımı; Üİ’yi ve aşırı aktif mesane semptomlarını arttırabilir. Sıvı kısıtlaması ise dehidratasyon, konstipasyon ve idrar konsantrasyonunun artmasına neden olabilir. İdrar konsantrasyonundaki artış, mesane mukozasında irritasyona neden olarak acil idrar yapma hissini, sık idrar yapmayı ve İYE’leri arttırabilir. Dolayısıyla Üİ’si olan hastalarda mesane günlüklerine bakılarak diyetlerinde düzenlemeler yapılabilir.

Mesane, mesane boynu, üretra, vajina ve rektumu destekleyen pubokoksigeal kaslarını güçlendirmek için kasın tekrarlı kasılmasını içeren Kegel egzersizi, sıkışma, miks ve stres tipi Üİ’si olanlar, yaşlılar ve beden kitle indeksi yüksek olanlarda etkilidir. Kegel egzersizi ile inkontinansın tedavi oranının %80’in üzerinde olduğu belirtilmiştir.

Yaşlı hastalarda egzersize yanıt daha uzun bir sürede alınabilir. Kegel egzersizi
ile istenilen sonucun alınamadığı hastalarda kollajen yapı defekti olabileceği düşünülmelidir.

Kegel egzersizi ile inkontinansın tedavi oranının %80’in üzerinde
olduğu belirtilmiştir.

İnkontinans tedavisinde günde 2 lt’ye kadar sıvı alımı sağlanması ve aşırı sıvı alımından kaçınılması önerilir. Yani 3 litre sıvı alımı oldukça fazla görülmektedir.

Üriner inkontinans, son 12 ay içinde istem dışı idrar kaçırmanın olması ya da ayda birden fazla idrar kaçırmanın olması olarak değerlendirilmek­tedir. Uluslararası İnkontinans Derneği 2002 yılın­da ‘her türlü istemsiz idrar kaçırma halini inkon­tinans’ olarak tanımlamıştır. Doğru Cevap E'dır.

Glomeruler bazal membranında kalınlaş­maya bağlı olarak nefronlara olan kan akı­mı, böbreklerin idrarı konsantre etme ve ph dengesini sürdürme yeteneği azalır. Glo­merüler filtrasyon hızı düşer ve 80 yaşında %50 oranında azalmış olur. Doğru Cevap  B'dır.

Stres İnkontinans: Pelvik taban kaslarının gevşemesi sonucu abdominal basıncın üret­ral sfinkter kapanma basıncını aştığı; öksür­me, gülme ve hapşırma gibi aktivitelerden sonra küçük hacimli idrar kaçışı olmasıdır. Genitoüriner atrofi veya prolapsus, travma, operasyon, obezite ve çok doğum yapmış olmak stres inkontinans gelişimi için birer risk faktörüdür. Doğru cevap B'dir.

Sıkışma Tipi İnkontinans: Detrusör aşırı aktivitesine bağlı olarak kontrol edilemeyen ani sıkışma tipi hissi ile idrar kaçırılmasıdır. Mesaneyi irrite eden taş, enfeksiyon, tümör ve yabancı madde varlığı ile birlikte, fibrozis ya da yaşlanma ile detrusör kasının kompli­yansının bozulması sonucunda gelişebilir. Doğru Cevap C'dır.

Üriner inkontinans için temel değerlendirme; ayrıntılı bir öykü alınması, fizik muayene, idrar tetkiki, en az 3 günlük mesane günlüğü tutulması ve postmiksiyonel rezidu (PMR) tayini ile yapılmaktadır.

Obez kadınlarda kilo kontrolü sağlanması stres inkontinans tedavisinde önerilir. Dehidratasyon ve hipo­tansiyonu önlemek adına günde 2 L’ye kadar sıvı alımı sağlanması ve aşırı sıvı alımından kaçınılması, sigaranın bırakılması, alkol ve kafeinli içecek tüketiminin sınırlandırılması önerilir. İnkontinanslı hastalarda konstipasyon problemi ile sık karşılaşıldığından lifli gıda ve yeterli sıvı alınması önerilmelidir. Doğru Cevap  E'dır.

Sıkışma tipi Üİ’da; antimuskari­nik ajanlar oldukça etkin ve güvenilir olarak kullanılmaktadır. Tedaviden daha fazla fayda elde edebilmek için antimuskarinik ilaçlarla davranışsal tedaviler kombine edilmelidir. Antimuskarinik ilaçlar, mesane kapasitesini artırır ve mesane doluluğu suresince bazal asetilkolin salınımını bloke ederler. Doğru Cevap D'dır.

Çeşitli doz ve formüllerde farklı antimuskarinik ajanlar mevcuttur: darifenasin, propiverin, fesoterodin, oksibutinin solifenasin, tolterodin ve trospiyum. Ağız kuruluğu, konstipasyon, görme bulanıklığı, taşikardi, sersemlik ve kogninif fonksiyon­larda azalmaya yol açabilirler. Doğru cevap A'dır.

Büyük arterlerdeki elastisite artışı değil tam aksine kaybı söz konusudur. Doğru cevap A'dır.

Sistolik kan basıncının 160 mmHg ya da daha fazla olmasına karşın diyastolik kan basıncının 90 mmHg nın altında olması “izole sistolik hipertansiyon” olarak tanımlanır. Doğru cevap B'dir.