YAŞLILARDA GÖRÜLEBİLECEK SORUNLAR VE BAKIM HİZMETLERİ - Deneme Sınavı - 23

Yaşlılık döneminde olan bir aile veya kişinin konutundaki kapı genişlikleri en fazla 100cm, en az 80cm olmalıdır.

Yaşlılarda düşmeyi önlemek için merdivenlerde, görme derinliğinde algılama bozukluğuna yol açacak desenli döşeme, halı ve kilimler kullanılmamalıdır.

Yaşlı düşmelerinin %31’inin çevresel nedenlerle, %17’sinin yürüme-denge bozuklukları, zayıflık ve %13’ünün baş dönmesi nedeniyle meydana geldiği belirtilmektedir.

Düşmeye Neden Olan Fizyolojik Değişiklikler: Görme keskinliğinde azalma, karanlığa uyumda azalma, göz kamaşması ve kontrast duyarlılığında azalma gibi görme sorunları yaşlıların düşmesine zemin hazırlar. Görmede, özellikle kontrast duyarlılığındaki bozulma önemlidir. Bu durumda kişi içinde bulunduğu ortamdaki kenarları, örneğin basamak, ağaç kökü, su oluğu ve kaldırımdaki çatlak gibi eşitsizlikleri fark edememektedir.

Serebrovasküler olay (inme), parkinson, kol ve bacak sinirlerini tutan nöropatiler, demans, deliryum ve nöbetler yaşlılarda sık görülen ve düşmeye neden olan sinir sistemi hastalıklarıdır.

Kallüs, şişlik ve deformite gibi ayak hastalıkları yaşlılarda düşmeye neden olmaktadır.

Kapı genişlikleri en fazla 100cm, en az 80cm olmalıdır.

Posta kutusu, kapı zili ve elektrik düzeneğine ilişkin her türlü düğme ve priz yerden en fazla 90-100cm yükseklikte olmalıdır.

Merdivenlerde basamak yüksekliği 14cm’yi, basamak uzunluğu28-30cm’yi geçmemelidir.

Mutfak dolabının raf yüksekliği, alta bir şey (tabure, sandalye vs) koymadan uzanabilmek için, maksimum 150cm olmalı, ideali 140cm olmadır.

Tutunma barlarının çapı 4-5cm olmalı ve zeminden 90-100cm yükseklikte yerleştirilmelidir.

Kullanılan ilaç sayısı tespit edilmeli ve dörtten fazla ilaç kullanımının düşme riskini artırdığı unutulmamalıdır. Dörtten daha fazla ilaç kullanımı söz konusu ise ilaç sayısı ve dozları tekrar değerlendirilip mümkünse azaltılmalıdır.

Biyotransformasyon adı verilen ilaç metabolizmasının büyük oranda karaciğerde aktif ya da inaktif metabolit türevlerine dönüşmesine metabolizma denir. Doğru cevap A'dır.

Emilime uğrayan ilacın kan ya da lenf dolaşımına karışarak hedef organdaki reseptörüne ulaşmasına dağılım denir. Doğru cevap B'dir.

Organizmaya herhangi bir yoldan alınan ilacın etkisini gösterebilmesi için, bulunduğu yerden absorbe olmasına emilim denir. Yaşlanma sürecinde, sindirim sisteminden ilaç emilimi azalır. Doğru cevap C'dir.

İlaçların organizmadan başta böbrekler olmak üzere idrar, feçes, tükrük vb. şeklinde elimine olmalarına atılım denir. Yaşla birlikte karaciğer ve böbreklere giden kan akımı azalmakta buna bağlı olarak metabolizma ve atılım değişmektedir. Doğru cevap B'dir.

Verilen ifadelerden I. ve II. maddede yer alan durumlar polifarmasi nedenleri arasında gösterilebilir. Ancak III. maddede belirtilen tanıya yönelik ilaç kullanma oranının daha fazla olması bu nedenlerden biri değildir. Aksine, semptomlara göre verilen ilaç tedavilerinin polifarmasi nedenleri arasında gösterilmektedir. Doğru cevap A'dır.

Senkop bayılma anlamına gelmektedir. Doğru cevap E'dir.

En önemli ve en yaygın görülen besin ilaç etkileşimlerinden biri greyfurt suyudur. Greyfurt suyu çoğu grup ilaçla etkileşmektedir. İlaç kullanımı ile birlikte greyfurt suyu tüketimi karaciğer enzim aktivasyonunda değişikliğe neden olarak ya ilaçların etkisini baskılamakta ya da toksik etkilere neden olmaktadır ve etkisi tüketiminden yaklaşık 3 gün sonraya kadar devam etmektedir. Bu nedenle ilaç kullanımı ile birlikte greyfurt suyu tüketilmemesi gerekmektedir. Doğru cevap D'dir.

Antidepresan ilaçlar ile sarı kantoron bitkisi sayılabilir. Doğru cevap C'dir.