YAŞLILARDA GÖRÜLEBİLECEK SORUNLAR VE BAKIM HİZMETLERİ - Deneme Sınavı - 29

Stupor: Tekrarlayan ağrılı uyarılarla uyanma ve farkında olma durumu baskılanmış bilinç düzeyidir. Cevap E'dir.

SVH hastalarının önemli bir kısmında görülür ancak hastanın bilişsel farkındalığı ve mobilizasyonu iyi ise çoğunluğunda iki hafta içinde düzelir. Yeterli sıvı ve lif alımını artırmak (yeşil sebze ve meyve tüketimi) buna yönelik bakım konularındandır. Cevap D'dir.

Kullanılan ilaç sayısı tespit edilmeli ve dörtten fazla ilaç kullanımının düşme riskini artırdığı unutulmamalıdır. Dörtten daha fazla ilaç kullanımı söz konusu ise ilaç sayısı ve dozları tekrar değerlendirilip mümkünse azaltılmalıdır.

Hastanın kendini ifade etmesinin sağlanması ve hastaya zaman tanınması dil ve iletişim bozuklukları yaşayan hastaya uygulanır. Cevap C'dir.

Bellek geliştirici aktiviteler olan zihinsel aktiviteyi artırıcı kitap okuma, bulmaca çözme, satranç oynama, hafızayı güçlendirici diğer oyunları oynama gibi etkinlikler konusunda hasta ve ailesinin teşvik edilmesi bilişsel sorun yaşayan hastalar için uygulanan bakım yöntemidir. Cevap B'dir.

Kemik çıkıntıları ve basınç bölgelerine doktorun önerisine göre krem sürmek, deri bakımı ve bası yaralarının önlenmesi için uygulanır. Cevap A'dır.

Yaşlılarda kıyafet seçimine özen gösterilmeli, etek boyları ve kol boyları uzun, geniş, iş yaparken takılmaya neden olacak şekilde olmamalı, rahat, vücudu çok sıkmayan ve pamuklu kumaştan yapılmış olmalıdır.

Nörolojik semptomlar 24 saatten uzun sürüyorsa, SVH tanısı konmakta, 24 saatten daha kısa süreli bölgesel nörolojik defisit ya da geçici İskemik Atak (GİA) olarak tanımlanmaktadır.

İnsan beyninin karmaşık anatomisi ve damarlanması nedeniyle SVH’ın klinik görünümü farklılık gösterir. Bu nedenle birbirinin aynısı SVH yoktur ve hepsi bireyselleşmiş bakım gerektirir.

Beyin kan akımında yavaşlama, damar yapısında değişiklikler, pıhtılaşma bozuklukları ile hiperlipidemi (kan kolesterol seviyesinin artması) vb. risk faktörleri artırıcı rol oynamaktadır. Hipertansiyon, Hemorojik SVH türünün en önemli nedenidir.

Diabetes mellitus, SVH’da değiştirilebilir risk faktörlerinden biridir. Diğer seçeneklerdeki faktörler değiştirilemeyen risk faktörleridir.

Sigara kullanımı, SVH’da kesinleşmiş değiştirilebilir risk faktörlerinden biridir. Diğer seçeneklerdeki faktörler, değiştirilebilir kesinleşmemiş veya yeni risk faktörleridir.

Yazı yazma yeteneğinin kaybı olmaksızın okuma kaybı (aleksi), posterior serebral dolaşım etkilenmesine bağlı ortaya çıkabilecek bir belirtidir.

Bilinç Düzeyleri; 1. Bilinçli olma; uyanık ve farkında olma 2. Letarji: Uyarılarak uyanma, uykulu hal ve farkında olma 3. Stupor: Tekrarlayan ağrılı uyarılarla uyanma ve farkında olma durumu baskılanmış 4. Vejetatif (bitkisel hayat): Uyanık fakat farkında değil 5. Koma: hem uyanık hem de farkında değil.

SVH sonrasında hareket sorunlarını çözümlemek için eğer sakıncası yoksa hastaların ilk 24 saat içinde rehabilitasyon programına alınması önerilmektedir.

Dizartri merkezi sinir sistemindeki hasara bağlı gelişen motor konuşma bozukluğudur. Hastalarda telaffuz ve anlaşılabilirlik kusuru vardır. Dizartride anlama, okuma ve yazma genellikle tamdır.

Pudra derideki gözenekleri kapatıp yara oluşmasına neden olur. Bu nedenle pudra kullanılmamalıdır. Basıncı azalttığı ve dolaşımı hızlandırdığı için havalı yatak kullanılmalı. Kemik çıkıntılarına masaj yapılmamalıdır. Ayrıca yatağa bağımlı hastalara 2 saatte bir pozisyon değişimi uygulanmalıdır.

Diyabetes mellitus (DM) yani şeker hastalığı, vücutta üretilen insülin eksikliği sonucu ortaya çıkan kan şekerinin yükselmesi ve bundan kaynaklanan çok su içme, çok idrara çıkma gibi bulgularla karakterize olan kronik ve metabolik bir hastalıktır. Günümüzde hem gençlerde hem de yaşlılarda DM görülme sıklığı artmıştır. Bazı toplumlarda DM sıklığı yaşlılarda %40’lara kadar ulaşmaktadır. Bu kapsamda doğru seçenek A seçeneğidir.

İnsülin pankreastan salınan bir hormon olup kan glukozuna (şekeri) duyarlıdır. Kan glukozu konsantrasyonu yükseldiği zaman, pankreastan beta hücreleri uyarılır ve insülin salgılanır. Bu bağlamda doğru seçenek E seçeneğidir.

Bir kişide diyabet varlığını belirlemek için öncelikle diyabet varlığının araştırılması gerekir. Kişide poliüri, polifaji, polidipsi, kilo kaybı, görme bozukluğu, sık enfeksiyona yakalanma, yara iyileşmesinin geç olması gibi belirtiler diyabeti düşündürür. Günümüzde DM tanısı ADA (Amerikan Diyabet Birliği) ve DSÖ (Dünya Sağlık Örgütü) tanı kriterlerine göre konulmaktadır. Yaşlılarda DM tanılamasında farklı bir kriter kullanılmamaktadır. Bu kapsamda doğru seçenek B seçeneğidir.