YENİ TOPLUMSAL HAREKETLER - Deneme Sınavı - 33

Touraine

Aktörlerin yoksul olması

Kendilerini cinsiyetlerine göre tanımlarlar

Manuel Castells

Sınıf Çatışması

Örgütsel bağlılık kişisel özerklikten önemlidir.

1968 Mayıs’ında Fransa’da başlayan öğrenci hareketleri yaşanan dönüşümün işareti niteliğindedir. Doğru cevap B'dir.

1968’de Berlin Özgür Üniversitesi’nde ABD’nin Vietnam’a müdahalesine karşı gösteriler yapılırken İtalya’da 1970’lere dek sürecek olan işçilerin, öğrencilerin, Katoliklerin ve orta sınıf vatandaşların hak arama mücadelesi görüldü. Doğru cevap A'dır.

Toplumsal hareketler uzun süredir var olsa da çağdaş hareketler 1960’larda doğan vizyonlara çok şey borçludur (Dirlik, 2008: 73). Kuramcıların ortaklaşa vurguladıkları nokta da yeni toplumsal hareketlerin (YTH) yeni bir dönemi temsil ediyor olmasıdır (Crossley, 2002:150). Söz konusu yeni dönemin başlangıcı olarak 1960’lar gösterilmektedir.

Alan yazında, yeni toplumsal hareketlere yönelik
yeni protesto hareketleri, yeni politikalar, yeni
popülizm, neoromantizm, antipolitik, Ortodoks
olmayan siyasal davranış, düzensiz politikalar gibi
kavramlar kullanılmıştır. Bu kavramlarda, yaşanan
kırılma ve devamsızlık vurgulanırken yeni çatışmalar
teamüle uymayan biçimde tanımlanmaktadır.
Ancak daha kapsayıcı bir tanımlama olarak yeni
politikalara göndermede bulunan “alternatif hareketler”
kavramı kullanılmıştır.

Kentlerdeki tepkisel hareketler üç konu
etrafında şekillenir (Buechler, 1995:443);
a. Bazı talepler devlet tarafından temin edilen
kolektif tüketim biçimlerine odaklanır,
b. Bazı talepler kültürel kimliğin önemine
odaklanır,
c. Bazı talepler ise öz yönetim ve özerk karar
almaya odaklanır.

Postendüstriyel kavramını ortaya koyan ünlü Fransız sosyolog Alaine Touraine'dir. Touraine’e göre toplumsal hareket bir toplumsal duruma gösterilen tepki değildir aksine kültürel modellerin kontrolünü hedefleyen çatışmanın bir sonucudur. Doğru cevap B'dir.

Castells, kapitalist dinamiklerin kentsel dönü­şümler üzerindeki etkisine ve bu süreçteki kentsel toplumsal hareketlere odaklanmıştır. Kentleri, top­lumsal çıkar ve değerler çatışmasının bir sonucu ve toplumsal bir ürün olarak gören Castells’e göre toplumsal hareketler, kentsel toplumsal yaşamı ye­niden düzenlemeyi isteyen devlet ve diğer politik güçlerin diyalektik rekabetleri sonucunda yükselişe geçmiştir. Kentlerdeki tepkisel hareketler üç konu etrafında şekillenir (Buechler, 1995:443)

Adını Ned Ludd’dan alan Luddite’ler 19. yüzyılda endüstri devriminin ürünü değişime karşı olan ve dokuma makinelerinin tahrip edilmesi eylemlerinde bulunan, ‘makine kırıcıları’ olarak da adlandırılan tekstil zanaatkârlarlarıdır. Günümüzde teknolojiye karşı olan grupların hareketleri de Neo-Ludizm olarak adlandırılmaktadır. Doğru cevap D'dir.

Fransız sosyolog Alaine Touraine 1968 yılında yeni toplumsal hareketlerin başladığını ilan etti.

Devleti ele geçirmeyi amaçlayan eski hareketlerin tersine YTH, politika belirleyicileri üzerinde lobicilik yapmayı ve kamuoyunu etkilemeyi hedeemiştir.

Kuramcıların ortaklaşa vurguladıkları nokta da yeni toplumsal hareketlerin (YTH) yeni bir dönemi temsil ediyor olmasıdır. Söz konusu yeni dönemin başlangıcı olarak 1960’lar gösterilmektedir. Gustave Le Bon ve Karl Marks’tan bu yana toplumsal hareketler büyük değişim geçirmiş, özellikle 1960’lardan itibaren nitel ve nicel açıdan yoğunluk, hız ve çeşitlilik kazanmıştır. Ticaret birlikleri, öğrenci hareketleri ve klasik milliyetçi hareketlerden başka feminizm, çevrecilik, insan hakları hareketleri, dinsel köktencilik, kültürel, etnik, cinsel tercih hareketleri birbiri ardınca ortaya çıkmıştır. 1960’ların sonlarında dünyada açıkça gözlenebilen derin ve dramatik bir dönüşüm ve kimilerine göre bir devrim söz konusuydu: 1970’lerin yeni siyasal ortamını şekillendirecek olan 1968 Mayısında Fransa, Almanya, Britanya ve Meksika’da baş gösteren öğrenci gösterileri, İtalya’daki Kızgın Sonbahar’daki öğrenci işçi koalisyonu, Frankocu Madrid, Komünist Prag gibi yerlerdeki demokrasi talepleriyle gelişen hareketler, Güney Afrika’dan Roma’ya kadar eleştirel Katolikliğin gelişimi, kadın ve çevre hareketlerinin ilk işaretleri. Bütün bu olgular köklü dönüşümün göstergeleri olarak değerlendirilmektedir. Fransız sosyolog Alaine Touraine 1968 yılında yeni toplumsal hareketlerin başladığını ilan etti. Doğru cevap C’dir.

Yeni toplumsal hareketlerin dayandığı yeni paradigmanın özellikleri şu şekildedir:

Aktörler: Grup gibi davranmayan, belli temalar etrafında bir araya gelmiş topluluklar lehine hareket eden sosyo-ekonomik gruplar

Temalar:Barışın, çevrenin ve insan haklarının korunması

Değerler: Merkezî kontrolün karşısında kişisel özerklik ve kimlik

Hareket biçimleri:  a.İçsel: Biçimsel olmama, düşük düzeyde dikey ve yatay farklılaşma

b. Dışsal: Olumsuz kavramlarla ifade edilmiş taleplere dayanan protesto politikaları

Doğru cevap E'dir.

Öznel Kimlik: Bireyin kendine ilişkin algısına dayalı tanımladığı kimlik.

Inglehart (1990), toplumsal değişme ile kimlik arayan davranışlar arasındaki ilişkinin postmodernizmin dört özelliğinden kaynaklandığını öne sürer (aktaran Johnston, Larana ve Gusfield,1999:139);
• Maddi zenginlik,
• Aşırı bilgi yüklemesi,
• Alternatif kültürel çeşitliliğin birey üzerinde yarattığı karmaşa,
• Sistemin bireyin kendini tanımlaması için kurumsal temelli ve kültürel normatif alternatifleri sağlama konusunda yetersizliği.

Buna göre D seçeneğinde verilen ifade bu özelliklerden biri değildir.